PRAWA I OBOWIĄZKI STRON W URZĘDZIE
Załatwianie spraw. Wydzielone stanowisko ds. informacji lub sekretariaty poszczególnych wydziałów urzędów administracji terenowej maja obowiązek informowania interesantów o sposobie załatwiania każdej sprawy należącej do kompetencji ich urzędu/wydziału: wymaganych dokumentach, sposobie wniesienia opłaty, przysługującym trybie odwoławczym.
Załatwić jak najszybciej
- taki obowiązek mają Urzędy wobec każdej wniesionej sprawy. Jeżeli jej rozpatrzenie wymaga dodatkowych wyjaśnień, termin dla urzędu wynosi 30 dni, jeżeli jest to sprawa szczególnie skomplikowana - 60 dni. Nie udzielenie odpowiedzi w wyznaczonym terminie uprawnia obywatela do złożenia zażalenia do organu II instancji. Na brak odpowiedzi organu II instancji w wymaganym terminie można wnieść skargę na bezczynność administracji do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Postanowienie lub decyzja.
Obywatel otrzymuje od urzędu pisemną odpowiedź w formie postanowienia lub decyzji. Postanowienie odnosi się jedynie do części przedłożonej sprawy, nie rozstrzyga o jej istocie i nie kończy sprawy w danej instancji. Natomiast decyzja rozstrzyga i kończy postępowanie w danej instancji. Od decyzji, jeżeli nie są one ostateczne, przysługuje odwołanie do organu wyższej instancji, który musi być wskazany w tekście decyzji. Decyzja musi także zawierać informację o terminie, w którym przysługuje odwołanie.
Złożenie odwołania
od decyzji wstrzymuje jej wykonanie, jeżeli nie była opatrzona rygorem natychmiastowej wykonalności. Rozpatrując odwołanie organ odwoławczy nie może zmienić decyzji na bardziej niekorzystną dla osoby odwołującej się, może natomiast podtrzymać decyzję będącą przedmiotem odwołania.
Samorządowe Kolegia Odwoławcze
są organami właściwymi do rozpatrywania odwołań od decyzji, zażaleń na postanowienia, żądań wznowienia postępowania lub do stwierdzania nieważności decyzji w indywidualnych sprawach administracyjnych, załatwianych przez organy samorządu terytorialnego (gminy, powiatu, województwa). Obszar właściwości miejscowej kolegium odpowiada obszarowi właściwości miejscowej sądu administracyjnego pierwszej instancji.