WYBÓR  ROKU      KRONIKA 2014  szybki przegląd      AKTUALNOŚCI

2014  • styczeń  • luty  • marzec  • kwiecień  • maj  • czerwiec 
          • lipiec  • sierpień  • wrzesień  • październik  • listopad  • grudzień 

• DIARIUSZ REGIOsetu - Marzec 2014 r.
Niektóre linki zewnętrzne mogą już nie działać

poprzedni miesiąc   •••   następny miesiąc

• 31 marca 2014
Oszacowanie i pokrycie kosztów organizacji lekcji etyki
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej nakładające na organy prowadzące od roku szkolnego 2014/2015 obowiązek zorganizowania lekcji etyki lub religii mniejszości, nawet jeśli zgłosi się nań tylko jeden uczeń/uczennica (dotychczas musiało ich się zebrać troje) ma być wsparte od początku 2015 r. zwiększoną subwencją oświatową, a przez cztery miesiące w roku 2014 sfinansowane z rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej w ramach kryterium "Inne zadania o jednorazowym charakterze". Szacowany koszt od września do grudnia 2014 r. w skali kraju - od 740 tys. zł do 1,5 mln zł. Zob. też Diariusz REGIOsetu z 21 lutego 2014.

• 29 marca 2014
W 74% gmin za odbiór odpadów stawka od mieszkańca
Ministerstwo Środowiska przygotowało informację prezentującą wdrażanie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach na podstawie danych z ankiet przekazanych przez 87% gmin w Polsce. 1622 gminy wybrały metodę naliczania opłat od mieszkańca (rozpiętość średniej stawki: przy segregacji od 2,5 zł do 18 zł, bez segregacji od 3 zł do 39 zł), 537 gmin - od gospodarstwa domowego (analogicznie: od 7 zł do 58 zł oraz od 12 zł do 108 zł), 23 gminy - od zużycia wody (od 2,1 zł do 11,5 zł oraz od 5,4 zł do 18 zł), 9 gmin - od powierzchni (od 0,25 zł do 11,5 zł oraz 0,5 zł do 18 zł). 14 gmin (w tym jeden związek międzygminny) nie zorganizowały przetargów; zleciło odbieranie odpadów komunalnych własnej jednostce organizacyjnej. Ministerstwo pozostaje na stanowisku, że przetarg jest jedyną dopuszczalną formą wyboru wykonawcy. Nie zastosowanie się do tego wymogu ma skutkować wszczęciem procedury nałożenia administracyjnej kary pieniężnej.

• 27 marca 2014
Akcja Masz Głos, Masz Wybór - obywatele w życiu publicznym
Do 13 kwietnia br. przyjmowane są zgłoszenia rejestracyjne do akcji Masz Głos, Masz Wybór organizowanej przez Fundację im. Stefana Batorego oraz jej partnerów. Zapraszane są przede wszystkim organizacje pozarządowe, grupy mieszkańców, szkoły, biblioteki, domy kultury oraz lokalne media. Organizator oferuje telefoniczne, mailowe, a nawet osobiste wsparcie ekspertów, a wybranym uczestnikom udział w szkoleniach. W tym i przyszłym roku odbędzie się komplet wyborów organizowanych w Polsce. Celem akcji jest zwiększenie zaangażowania obywateli w życie publiczne. Przekonanie ich, że udział w sąsiedzkiej inicjatywie bądź w lokalnych konsultacjach jest równie ważny jak podejmowanie odpowiedzialnych i świadomych decyzji w czasie wyborów do Sejmu, Senatu, Prezydenta RP i posłów do Parlamentu Europejskiego, pokazanie mieszkańcom, że mogą mieć wpływ zarówno na to, co dzieje się na ich własnym podwórku, jak i w skali całego kraju, który jest też członkiem Unii Europejskiej. W akcji wytypowano następujące działania: (1) Budżet obywatelski, (2) Dostępni samorządowcy - podsumowanie kadencji, (3) Głosuj świadomie, (4) Lokalne konsultacje, (5) Nasz gmina, nasza sprawa, (6) Wybory dla każdego - do wyboru, które jest najbardziej potrzebne w danej miejscowości (gminie). Tym, którzy najskuteczniej przeprowadzą jedno z działań ułatwiających mieszkańcom świadomy udział w wyborach samorządowych zostanie przyznana nagroda Super Samorząd 2014. Szczegółowe informacja i rejestracja zgłaszających się do udziału w akcji na stronie internetowej www.maszglos.pl. Kontakt: Iwona Ciećwierz ze Stowarzyszenia Szkoła Liderów, tel. 22 5568261, iwona.ciecwierz@szkola-liderow.pl.

• 25 marca 2014
Wybory do Parlamentu UE w roku zaborczej zmiany granic w Europie
Za dwa miesiące czekać na nas będą urny w lokalach wyborczych. Udział w tegorocznym głosowaniu na kandydatów do Parlamentu Europejskiego ma znaczenie szczególne. Powinien to być akt nie tylko wyborczy, ale również akt silniejszego umocowanie Polski we wspólnocie prawa, bezpieczeństwa i zachodnich norm cywilizacyjnych. Dbałość o te wartości pozwoli trafnie wskazać, kogo wybieramy, kto umocni naszą przynależność do tej wspólnoty. Frekwencja będzie podwójnie ważna.

• 22 marca 2014
Znowelizowana ustawę oświatowa po Sejmie przed Senatem
Sejm znowelizował ustawę o systemie oświaty. W głosowaniu wzięło udział 434 posłów - 230 było za przyjęciem noweli, 198 przeciw, sześciu wstrzymało się od głosu. Teraz ustawą zajmie się Senat. Nowelizacja umożliwia zatrudnianie w szkołach podstawowych asystentów wspierających nauczycieli prowadzących zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze lub zajęcia świetlicowe. Asystentem może być osoba o wykształceniu nie mniejszym niż nauczyciel, któremu asystuje oraz mająca przygotowanie pedagogiczne. Podstawą zatrudnienia na takim stanowisku będzie Kodeksu pracy, a nie Karta Nauczyciela. Ponadto nowelizacja upraszcza procedurę odraczania obowiązku szkolnego sześciolatków. Będzie ono następowało, zgodnie z opinią publicznej lub niepublicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6 lat. Oznacza to, że rodzice będą mogli na podstawie takiej opinii wycofać dziecko do zerówki, po tym gdy we wrześniu rozpocznie ono już naukę w szkole. Nowelizacja przenosi z poziomu rozporządzenia do ustawy przepisy dotyczące świetlic szkolnych. Zajęcia świetlicowe będą organizowane przez szkołę m.in. na wniosek rodziców, a pod opieką jednego nauczyciela będzie mogło przebywać nie więcej niż 25 uczniów.

• 21 marca 2014
Uczniowie daleko wyprzedzają nauczycieli i rodziców
Ośrodek Rozwoju Edukacji (ORE) oraz firma Vulcan zajmująca się kompleksową komputeryzacją szkolnictwa zorganizowały w Warszawie konferencja "Dobry system edukacji w jednostce samorządu terytorialnego - czyli jaki?" Konferencja skierowana była do przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego wszystkich szczebli oraz kadry zarządzającej szkół i placówek. W związku z decentralizacją, większość zadań edukacyjnych realizowanych na poziomie lokalnym, jednostki samorządu terytorialnego odgrywają bardzo ważną rolę w kształtowaniu systemu oświaty. Poza tematyką reformy przedszkolnej, działań dotyczących 6-latków, zmianach dotyczących rekrutacji, prac nad zmianami w ustawie Karta Nauczyciela oraz innych bieżących problemach edukacyjnych na poziomie kraju i samorządów - poruszony był temat nie nadążania przez wielu nauczycieli, a także rodziców, za otwartością i chłonnością nowych możliwości edukacyjnych przez uczniów. Po pierwsze szkoła to nie zamach na szczęśliwe dzieciństwo, a radosny jego etap, do szkoły jest się zaproszonym, a nie na szkołę skazanym, po drugie nauczyciel przestał być dla uczniów głównym źródłem wiedzy. Nowoczesna szkoła - oparta na "otwierającym głowy" fundamencie programowym - ma uczyć korzystania z różnych źródeł, kojarzenia różnych informacji, weryfikowania przydatności danych do poszukiwanych rozwiązań, myślenia bez ograniczeń wyznaczanych szablonami egzaminacyjnymi. Zachowawcze podejście do modelu edukacji jest barierą trudniejszą do pokonania niż niedostatek pieniędzy. Gdy do tego doda się uwikłanie szkoły w zależności polityczne, kościelne i miejscowe lokalne - to pomimo wielu technicznych udogodnień, obraz szkoły nie rzadko bardziej przypomina tę, do jakiej chodzili dzisiejsi nauczyciele, niż tę do jakiej powinni chodzić dzisiejsi uczniowie. A przecież ostatnie 30 lat to czas oddzielający dwie epoki, nie tylko technologiczne (w połowie 1983 r. zniesiony został u nas stan wojenny).

• 20 marca 2014
Polska zaoferowała Ukrainie pomoc w tworzeniu samorządu
W Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji (MAC) odbyło się spotkanie kierownictwa resortu z delegacją rządu Ukrainy poświęcone zapoznaniu gości z zasadami funkcjonowania polskiego samorządu, źródeł dochodów JST i sposobów finansowania działalności, a także wdrażania unijnych dyrektyw i realizacji zadań, które powinny być wykonywane z punku widzenia obywatela. Nasi sąsiedzi zwrócili się do MAC z prośbą o wsparcie eksperckie i praktyczne w reformowaniu i tworzeniu nowego ukraińskiego samorządu. Miałby on zostać oparty - tak jak samorząd polski - na swobodzie podejmowania decyzji przez obywateli. Zdaniem strony ukraińskiej wszelkie działania w tym zakresie powinny zostać wykonane w trybie niemalże natychmiastowym. Ma to ogromne znaczenie nie tylko dla rozwoju nowoczesnego społeczeństwa obywatelskiego Ukrainy, ale także dla tworzenia gospodarki opartej na zasadach rynkowych. Zadeklarowaliśmy pomoc z wykorzystaniem własnych 24-letnich już doświadczeń.

• 19 marca 2014
Unikalny raport o zmianach w sieci szkół podstawowych
Instytut Badań Edukacyjnych w Warszawie opublikował raport opisujący zmiany w sieci szkół podstawowych dokonane w latach szkolnych od 2007/08 do 2012/13 przez gminy oraz pozostałe organy prowadzące. Przedmiotem analiz jest zamykanie i otwieranie szkół, zmiana organu prowadzącego szkoły, zmiana złożoności (filie, szkoły samodzielne, zespoły szkół) oraz zmiana stopnia organizacji (prowadzone klasy w szkołach podstawowych). Jedną z głównych przyczyn zmian w lokalnych sieciach szkolnych jest niż demograficzny. W wymienionych latach szkolnych liczba uczniów szkół podstawowych spadła o 9,1%, a liczba uczniów gimnazjów o 20,3%. Liczba uczniów spada najszybciej na terenach wiejskich i peryferyjnych, podczas gdy w niektórych miastach i obszarach podmiejskich zaczyna rosnąć. Niż demograficzny w szkołach podstawowych dobiega końca, jednak w gimnazjach trwa nadal. Zamkniętych zostało 954 szkół podstawowych. Były to przede wszystkim decyzje gmin (90% likwidacji). Najczęściej zamykane są szkoły podstawowe z oddziałami łączonymi, filie szkół, a także szkoły prowadzące tylko nauczanie początkowe. W badanym okresie gminy zamknęły tylko niewielką liczbę gimnazjów. Autorzy raportu podkreślają, że samorządy w zdecydowanej większości bardzo racjonalnie podchodzą do organizacji sieci szkolnej na swoim terenie. Przedstawiany raport jest pierwszym z serii trzech analiz zmian w sieci szkół i ich średniookresowych efektów, przygotowywanych przez IBE. Drugi raport, oparty na badaniach jakościowych w wybranych gminach uzupełni przedstawione obecnie analizy ilościowe, natomiast trzeci będzie dotyczył finansowych i organizacyjnych efektów zmian w sieci szkół.

• 15 marca 2014
Prezydentura Starachowic w gabinecie Urzędu a nie w celi
Zatrzymany w sierpniu 2011 r. prezydent Starachowic Wojciech Bernatowicz (do tego czasu członek PiS), któremu postawiono zarzuty łapownictwa z wykorzystaniem sprawowanego urzędu, prawomocnie skazany 11 września 2013 r. na karę pozbawienia wolności i osadzony w zakładzie karnym na trzy i pół roku, z zakazem pełnienia funkcji publicznych przez lat osiem - formalnie do 5 marca 2014 r. pozostawał na swoim stanowisku. Radni starachowiccy podjęli uchwałę wygaszającą mandat prezydenta 27 września ub.r. Prezydent miasta ją zaskarżył. Skargę oddalił Wojewódzki - w Kielcach, a następnie Naczelny Sąd Administracyjny. Dzień później Wojewoda kielecka wystąpiła do Premiera o wyznaczenie osoby do pełnienia funkcji prezydenta Starachowic. Premier wyznaczył Bożenę Szczypiór, która objęła funkcję 14 marca br. Będzie ją pełnić do przedterminowych wyborów 27 kwietnia br. Bożena Szczypiór pełniła w woj. świętokrzyskim funkcje m.in. zastępcy wójta w gminie Smyków, burmistrza Kazimierzy Wielkiej oraz wójta i rady gminy Piekoszów (po tym gdy mieszkańcy tej gminy odwołali organa samorządu w referendum). Jest magistrem ekonomii i inżynierem zarządzania i marketingu - absolwentką Politechniki Radomskiej oraz Wyższej Szkoły Informatyki Stosowanej i Zarządzania w Warszawie. Obecnie odbywa studia podyplomowe z administracji.

• 12 marca 2014
Polska, Czechy i Węgry od 15 lat w Traktacie Północnoatlantyckim
Dokładnie przed piętnastu laty w Bibliotece Harry'ego Trumana w mieście Independence (USA, Missouri) ówczesny minister spraw zagranicznych rządu RP Bronisław Geremek podpisał ratyfikowany wcześniej przez parlament i podpisany przez Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego akt przystąpienia Polski do Traktatu Północnoatlantyckiego. Z rąk ministra Geremka dokument odebrała Margaret Albright - sekretarz Stanu w administracji prezydenta USA Billa Clintona. Od tego dnia Rzeczpospolita Polska jest członkiem NATO (North Atlantic Treaty Organization). Premierem polskiego rządu był w 1999 r. Jerzy Buzek, marszałkiem Sejmu - Maciej Płażyński, marszałkiem Senatu - Alicja Grześkowiak, a ministrem obrony narodowej - Janusz Onyszkiewicz. Warto przypomnieć, że nastąpiło to 66 miesięcy po opuszczeniu granic Polski przez ostatnich żołnierzy Armii Czerwonej (zob. Diariusz REGIOsetu z 17 września 1993 r.), której wojska przebywały na naszym terytorium jeszcze przez ponad dwa lata po rozwiązaniu Układu Warszawskiego.

• 10 marca 2014
Władze lokalne i regionalne ważne dla strategii Europa 2020
Komitet Regionów - organ wspólnoty o charakterze doradczym, działający od 1994 r. w zakresie polityki regionalnej Unii Europejskiej - na Szczycie Regionów i Miast w Atenach w pierwszym tygodniu marca przyjął siedmiopunktowy plan reform strategii na rzecz wzrostu gospodarczego Europa 2020. Członkowie Komitetu zgodnie uznali, że marginalizowanie roli władz lokalnych może zagrozić realizacja celów tej strategii. W skrócie akcenty strategii są następujące: 1. Nadanie wymiaru terytorialnego strategii; postulat ustanowienia zróżnicowanych celów dla poszczególnych terytoriów i zapewnienia śledzenia postępów na szczeblu lokalnym. 2. Krajowe programy reform na warunkach partnerskiej współpracy z władzami lokalnymi i regionalnymi w miejsce ograniczania się jedynie do zasięgania ich opinii. 3. Przekształcenie wielopoziomowego sprawowania rządów w standardowe podejście: wielopoziomowe porozumienia i pakty terytorialne obejmujące władze publiczne każdego szczebla. 4. Dostosowanie europejskiego semestru do celów inicjatyw przewodnich strategii, w tym do potrzebnych inwestycji długoterminowych. 5. Wykorzystanie inicjatyw przewodnich do ściślejszej koordynacji polityki na wszystkich szczeblach, nastawionej na osiągniecie celów strategii. 6. Uruchomienie środków na inwestycje długoterminowe i zapewnienie lepszej jakości wydatków, tak aby "zdziałać więcej za mniej". Służyć temu ma zwiększenie wsparcia dla władz lokalnych i regionalnych przez Europejski Bank Inwestycyjny, a także uruchomienie innowacyjnych instrumentów finansowych pozwalających na uruchamianie źródeł prywatnych. 7. Zwiększenie potencjału administracyjnego w celu skuteczniejszej realizacji strategii, utworzenie platformy innowacji sektora publicznego, wspieranie analizy porównawczej, wymiany doświadczeń i partnerskie uczenie się między regionami i miastami.

• 7 marca 2014
Bez klucza komitetowego w wyborach radnych w gminach
Państwowa Komisja Wyborcza uruchomiła specjalny serwis informacyjny poświęcony tegorocznym wyborom: do Parlamentu Europejskiego - 25 maja br. oraz do samorządów terytorialnych - 16 listopada br. Jedne i drugie będą przeprowadzane po raz pierwszy na podstawie obowiązującego od dwóch lat zbiorczego Kodeksu wyborczego, który wprowadził istotną zmianę w wyborach radnych do rad wszystkich gmin, które nie mają dodatkowych uprawnień powiatu. Oznacza to, że w 2413 gminach radni będą wybierani bezpośrednio spośród zgłoszonych kandydatów (art. 414), o wyborze kandydata na radnego rozstrzygnie największa liczba ważnie oddanych na daną osobę głosów w danym okręgu, w stosunku do głosów oddanych na innych kandydatów (art. 415). Taka jest istota jednomandatowych okręgów wyborczych, tak zostaną wybrani radni w wielu miastach średniej wielkości, jak np. Inowrocław, Lubin, Ostrów Wlkp., Pabianice, była wojewódzka Piła, Pruszków czy Starachowice. W zgodzie z tą zmianą został przygotowany nowy podział na okręgi wyborcze do rad gmin - w 2413 gminach jest ich prawie 38 tysięcy (w 2010 r. było tam 21,6 tys. okręgów). W tej nowej sytuacji - przykładowo - w gminie miejskiej Raciąż w wyborach w 2010 r. były trzy okręgi wyborcze, teraz będzie ich 15, na jeden okręg przypadnie niewiele ponad 300 wyborców, a w gminie Lewin Kłodzki do jednego okręgu przypisanych jest średnio 130 wyborców. Przy frekwencji 57% (taka była w tej gminie w 2010 r.) do obsadzenia mandatu przy dwóch kandydatach wystarczy 39 głosów, a przy pięciu kandydatach startujących w danym okręgu i w miarę równym rozkładzie głosów - już nawet 16 zwolenników może swojemu zapewnić wybór na radnego.

• 5 marca 2014
Trybunał Konstytucyjny wykazał istotne braki w "janosikowym"
Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wczoraj wniosek Sejmiku Województwa Mazowieckiego dotyczący przepisów o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, tych, które ustalają wpłaty wyrównawcze na część regionalną subwencji ogólnej, popularnie zwane "Janosikowym" (sygn. akt K 13/11). Trybunał - nie podważając idei wspomagania biedniejszych samorządów przez samorządy bogatsze - uznał brak zagwarantowania województwom zachowania istotnej części dochodów własnych do realizacji własnych zadańza za niezgodny z art. 167 ust. 1 i 2 w związku z art. 166 ust. 1 Konstytucji RP. Zwrócił także uwagę, że taki stan jest niezgodny z art. 9 ust. 5 Europejskiej Karty Samorządu Terytorialnego. Po wczorajszym wyroku przepisy art. 31 w związku z art. 25 ustawy z 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. 2008.88.539 ze zm.) oraz w związku z art. 6 ust. 1 i 2 ustawy z 25 czerwca 2009 r. o zmianie ustawy o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. 2009.115.966) w zakresie, w jakim znosi możliwość swobodnego kształtowania polityki finansowej samorządu terytorialnego w celu realizacji zadań własnych - stracą moc obowiązującą z upływem osiemnastu miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku TK w Dzienniku Ustaw. Województwo Mazowieckie przez wiele lat jako jedyne dokonywało wpłat na "Janosikowe". Po raz pierwszy w 2013 r. do Mazowsza dołączyło z wpłatami Dolnośląskie. Obciążenie Mazowsza "Janosikowym" znacznie przekroczyło w tym roku możliwości finansowe tego województwa, doprowadzając do sytuacji absurdalnej - zaciągania kredytu na ten cel. Zob. Diariusz REGIOsetu z 9 września 2013 r.

• 3 marca 2014
"Cyfrowa szkoła" 2012-2013 - podsumowanie programu
Podsumowano dwuletni czas pilotażu Rządowego programu rozwijania kompetencji uczniów i nauczycieli w zakresie stosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych - "Cyfrowa szkoła". Beneficjentami pośrednimi programu były jednostki samorządu terytorialnego prowadzące publiczne szkoły podstawowe i ogólnokształcące szkoły muzyczne I stopnia, a końcowymi - uczniowie i nauczyciele klas IV-VI tych szkół oraz w miarę możliwości uczniowie i nauczyciele klas I-III. Według informacji Ministerstwa Edukacji Narodowej o udział w programie ubiegało się 1271 JST (46% uprawnionych) i 3517 szkół (29% uprawnionych). Spośród szkół wnioskujących o udział w programie 2138 (60%) było z miejscowości do 5000 mieszkańców. Do programu zostały zakwalifikowane 402 szkoły podstawowe, w tym: 153 małe (do 100 uczniów) - średnie dofinansowanie dla szkoły 90 tys. zł, 156 szkół średnich (101 do 300 uczniów) - dofinansowanie 140 tys. zł i 93 szkoły duże (powyżej 300 uczniów) - dofinansowanie 200 tys. zł. Na realizację programu przeznaczono z budżetu państwa 46,5 mln zł. Wysokość wkładu własnego poniesionego przez JST to 13,7 mln zł. Program obejmował dostarczenie, zainstalowanie i uruchomienie sprzętu z oprogramowaniem oraz przeprowadzenie szkoleń. W wielu szkołach w związku z udziałem w programie parametry techniczne łączy internetowych (przepustowość) uległy znacznej poprawie. Treść sprawozdania na stronie MEN.

• 1 marca 2014
Super samorządy potrafią podzielić się władzą
Parlament Młodzieży Miasta Radomia i władze samorządowe Radomia, Sołectwo Rębiszów i władze samorządowe gminy Mirsk, Stowarzyszenie "Kuźnia Inicjatyw Niebanalnych" i władze samorządowe gminy Kozielice, Stowarzyszenie Nowy Międzychód i władze samorządowe gminy Międzychód oraz Stowarzyszenie "Wspólne Wójtowo" i władze samorządowe gminy Barczewo - to laureaci nagrody Super Samorząd 2013 przyznanej w ramach akcji Masz Głos, Masz Wybór Fundacji Batorego. Nagrodę objął honorowym patronatem Prezydent RP Bronisław Komorowski. Uroczyste wręczenie nagród odbyło się w Pałacu Prezydenckim w Warszawie.

poprzedni miesiąc   •••   następny miesiąc