WYBÓR  ROKU      KRONIKA 2013  szybki przegląd      AKTUALNOŚCI

2013  • styczeń  • luty  • marzec  • kwiecień  • maj  • czerwiec 
          • lipiec  • sierpień  • wrzesień  • październik  • listopad  • grudzień

• DIARIUSZ REGIOsetu - Lipiec 2013 r.
Niektóre linki zewnętrzne mogą już nie działać

poprzedni miesiąc   •••   następny miesiąc

• 31 lipca 2013
Ruch na mapie administracyjnej - przybywa 5 nowych miast
Rada Ministrów wydała Rozporządzenie w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, zmiany siedziby władz gminy oraz nadania niektórym miejscowościom statusu miasta - wszystko od 1 stycznia 2014 r. Granice zmieni 16 miast w gminach miejsko-wiejskich oraz 20 gmin (dziesięć sąsiadujących par): Węgliniec i Pieńsk; Tomaszów Lubelski i Tarnawatka; Spytkowice i Raba Wyżna; Radzymin i Nieporęt; Grajewo (miejska) i Grajewo (wiejska); Jasionówka i Knyszyn; Żory i Rybnik; Tychy i Kobiór; Bartoszyce (miejska) i Bartoszyce (wiejska); Jarocin i Nowe Miasto nad Wartą. Siedziba władz gminy Terespol przeniesie się do Kobylan. Ponadto przybędzie pięć nowych miast: Dobrzyca w Wielkopolsce, Modliborzyce na Lubelszczyźnie, Mrozy na Mazowszu, Stepnica na Pomorzu zachodnim i Zaklików na Podkarpaciu. Od 1 stycznia 2014 r. w Polsce będzie 913 miast. Najbardziej złożona operacja czeka dzisiejszą gminę miejską Czarna Woda o powierzchni 2773 ha. Najpierw miasto Czarna Woda utraci prawa miejskie i stanie się gminą wiejską, a następnie miejscowość Czarna Woda w nowych granicach obejmujących powierzchnię 995 ha odzyska prawa miejskie i będzie miastem w gminie miejsko-wiejskiej o tej samej nazwie. Rada Miejska w Czarnej Wodzie składając taki wniosek uzasadniła go następująco: na terenach proponowanych do wyłączenia z granic miasta dominują funkcje rolnicze oraz usługi związane z obsługą rolnictwa i turystyki, jest tam samodzielny wodociąg, niezależny od sieci miejskiej, nie ma kanalizacji, stopień urbanizacji i rodzaj zabudowy odbiega zdecydowanie od pozostałej części miasta, zmiana statusu gminy umożliwi skorzystanie ze środków Unii Europejskiej przeznaczonych dla obszarów wiejskich, oraz obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania, mieszkańcy nowoutworzonych wsi będą mieli możliwość prowadzenia gospodarstw agroturystycznych i dostęp do kredytów z tym związanych, a także wynajem do pięciu pokoi w gospodarstwach rolnych bez konieczności rejestracji działalności gospodarczej.

• 30 lipca 2013
Nazewnictwo jednostek samorządu, ich organów i urzędów
Na forum Sejmu do resortu administracji zgłoszona została interpelacja w sprawie nazewnictwa jednostek samorządu terytorialnego (JST), ich organów i urzędów. Rozmaitość jest duża: gmina, miasto i gmina, gmina i miasto, urząd gminy, urząd gminny, urząd miasta i gminy, urząd miasta, urząd miejski, burmistrz miasta, burmistrza miasta i gminy, burmistrza gminy i miasta, burmistrz gminy. Najwięcej nieprawidłowości nazewniczych występuje w przypadku gmin miejsko-wiejskich. Ustawa o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (Dz.U. 1998.96.603 ze zm.) w art. 1 ust. 2 wymienia następujące stopnie podziału JST: gminy, powiaty i województwa, nie wymienia miasta. Miasto to status danej miejscowości, a nie odrębny stopień podziału terytorialnego państwa. W związku z tym określenie "miasto i gmina" czy "gmina i miasto" jest błędne; to nie są dwie różne JST, cały obszar jest gminą. Dla podkreślenia, że na terenie danej gminy jest miejscowość o statusie miasta poprawny jest na przykład opis: "gmina z miastem" (na obszarze każdej gminy miejsko-wiejskiej występuje tylko jedno miasto); analogicznie "burmistrz gminy z miastem", choć w tym przypadku nazwy "gmina" i "burmistrz gminy" też są poprawne. Więcej informacji.

• 29 lipca 2013
Województwa gospodarzami większej puli funduszy UE
Nowa perspektywa finansowa UE będzie się charakteryzować zwiększeniem do blisko 40% (dotąd było to 25%) udziału regionów w bezpośrednim dysponowaniu funduszami unijnymi przydzielonymi poszczególnym województwom. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego proponuje następujący podział zdecentralizowanej puli 28 mld zł: dolnośląskie - 2,02; kujawsko-pomorskie - 1,71; lubelskie - 2,00; lubuskie - 0,81; łódzkie - 2,02; małopolskie - 2,58; mazowieckie - 1,92; opolskie - 0,85; podkarpackie - 1,90; podlaskie - 1,09; pomorskie - 1,67; śląskie - 3,12; świętokrzyskie - 1,22; warmińsko-mazurskie - 1,55; wielkopolskie - 2,20; zachodniopomorskie - 1,44 mld zł.

• 27 lipca 2013
Budżet państwa nie wytrzymał próby ciężkiego czasu
W związku ze znacznym zmniejszeniem się (o 24 mld zł) dochodów budżetu państwa uchwalonego w styczniu br. konieczna będzie jego nowelizacja. Ogłoszony plan tej nowelizacji mówi o oszczędnościach na poziomie 8 mld zł i powiększeniu deficytu (powiększeniu długu publicznego) o 16 mld zł. Aby taka operacja była możliwa Sejm znowelizował na zakończonym wczoraj posiedzeniu ustawę o finansach publicznych (Dz.U. 2009.157.1240 ze zm.) zawieszając obowiązek stosowania w 2013 r. ograniczeń związanych z przekroczeniem tzw. pierwszego z trzech progów ostrożnościowych zapisanych w art. 86 tej ustawy. Wszystkie one - wystopniowane - mają chronić państwo przed nadmiernym zadłużaniem się. Wskaźniki tych progów są wyznaczane przez relacje kwoty państwowego długu publicznego - PDP (zadłużenia państwowych i samorządowych osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, finansowanych głównie lub wyłącznie z budżetu państwa lub jednostek samorządu terytorialnego) do kwoty produktu krajowego brutto - PKB (sumy dóbr i usług finalnych wytworzonych na terenie kraju w danym czasie). Pierwszy próg odnosi się do długu większego niż 50% i mniejszego niż 55% PKB, dla drugiego progu te widełki to 55% i mniej niż 60%, natomiast trzeci ma zastosowanie gdy dług wynosi lub przekracza 60% PKB. Dwa pierwsze wpisano pod moc ustawy zwykłej, co pozwala na nowelizację przez parlament zwykłą większością głosów, przekroczenia trzeciego - zakazuje ustawa zasadnicza (art. 216 ust. 5 Konstytucji RP). W każdym z przypadków ustawa wylicza konieczne do zastosowania przez rząd procedury. W 2012 r. nasz PKB był równy 1594,9 mld zł, a dług publiczny na koniec 2012 r. wyniósł 840,5 mld zł, czyli 52,7% PKB. Po nowelizacji ustawy budżetowej deficyt wzrośnie z 35,6 mld zł do blisko 52 mld zł. Aby nie wejść w widełki drugiego progu, PKB za rok 2013 musi wzrosnąć w stosunku do roku 2012 co najmniej o 1,7%.

• 26 lipca 2013
Nowy most na Wiśle w Kwidzynie - jedyny taki w Europie
Na Wiśle otwarto kolejny nowy most, który zastąpił przeprawę promową w linii drogi nr 232 i wygodnie połączył dwa pomorskie regiony geograficzne: Powiśle (gmina Kwidzyń) i Kociewie (gmina Gniew). Most ma długość 808,5 m, szerokość całkowitą 15,9 m (jezdnia 9 m, chodniki po 3 m). Konstrukcja jest nowatorska - to największy w Europie most typu extradosed (łączy cechy podwieszanego i belkowego sprężonego) co pozwala na większą rozpiętość przęseł (tu 204 m) przy niższych pylonach, a tym samy przy niższych kosztach. Kończy się też budowa nowego mostu w Toruniu.

• 24 lipca 2013
Specjalne strefy ekonomiczne przedłużone do 2026 r.
Rada Ministrów wydała rozporządzenia zmieniające dotychczasowe w sprawie 14 specjalnych stref ekonomicznych: kamiennogórskiej, katowickiej, kostrzyńsko-słubickiej, krakowskiej, legnickiej, łódzkiej, mieleckiej, pomorskiej, słupskiej, starachowickiej, suwalskiej, tarnobrzeskiej, wałbrzyskiej oraz warmińsko-mazurskiej. Nowym aktem okres ich działalności został przedłużony o 6 lat do roku 2026. Będą one zatem nadal zachęcać inwestorów do lokowania tam nowych projektów z gwarancją stabilnego funkcjonowania na tych obszarach instrumentów preferujących innowacyjną działalność gospodarczą.

• 22 lipca 2013
W Sopocie bez referendum, w Warszawie chyba we wrześniu
W biurze Komisarza wyborczego dla Warszawy rozpoczęło się sprawdzanie ponad 232 tys. podpisów pod wnioskiem o referendum ws. odwołania prezydent Warszawy Hanny Gronkiewicz-Waltz. Akcję ich zbierania zainicjowała Warszawska Wspólnotę Samorządową, której przewodzi burmistrz dzielnicy Ursynów. Do zarządzenia referendum lokalnego w stolicy wystarczy ok. 130 tys. ważnych podpisów osób uprawnionych do głosowania, mieszkających na terenie objętym okręgami, w których wybierano urzędującą prezydent. Jeżeli referendum się odbędzie (możliwy jest termin wrześniowy), do jego ważności potrzebny będzie udział nie mniej niż 389 tys. warszawiaków, niezależnie od rozkładu głosów "za odwołaniem" i "przeciw odwołaniu". To "za" i "przeciw" liczy się dopiero wówczas gdy spełniony jest warunek frekwencji. W podobnej - choć nie tak spektakularnej - akcji w Sopocie nie zdołano, do granicznej daty 19 lipca, zebrać wymaganej liczby ważnych podpisów za referendum w sprawie odwołania prezydenta Jacka Karnowskiego - wybieranego na ten urząd od trzech następujących po sobie kadencji. Przeciwnicy prezydenta podjęli kolejną - tym razem nieudaną na starcie - próbę pozbawienia go urzędu. W kadencji 2006-2010 Jacek Karnowski był jedynym prezydentem (burmistrzem, wójtem), który w ważnym referendum lokalnym zachował urząd - w maju 2009 r. mieszkańcy sprzeciwili się jego odwołaniu. Miasto Sopot w tegorocznym rankingu najlepszych samorządów dziennika Rzeczpospolita zajęło pierwsze miejsce w gronie 66 dużych miast, tych na prawach powiatów. W poprzednich latach również było w czołówce.

• 20 lipca 2013
Budżet partycypacyjny dzielnic od 2015 r. także w Warszawie
Od 2015 r. w budżetach stołecznych dzielnic na projekty obywatelskie ma być przeznaczane od 0,5 do 1,0% wydatków. W skali całego miasta mieszkańcy będą mogli dysponować kwotą od 20 do 40 mln zł. Przez najbliższy rok zbierane będą propozycje różnych przedsięwzięć inwestycyjnych i społecznych. W ostatecznej kwalifikacji pierwszeństwo mają mieć te, które będą zbieżne ze strategią rozwoju danej dzielnicy. Ostatnio budżet obywatelski (partycypacyjny) wprowadziła Łódź (zob. Diariusz REGIOsetu z 3 lipca br. - niżej oraz z 1 października 2012 r.) Więcej informacji o budżecie partycypacyjnym.

• 18 lipca 2013
W rankingu Rzeczpospolitej liderzy trzymają się mocno
Dziennika Rzeczpospolita ogłosił doroczny ranking samorządów. Oceniane były działania i dokonania z lat 2009-2012. Po pierwszym etapie do oceny kapituły pozostało 250 gmin wszystkich szczebli: (1) wiejskich, (2) miejskich i miejsko-wiejskich razem oraz (3) miejskich na prawach powiatów. W finale w wymienionych grupach zwyciężyły: Tarnowo Podgórne, ex equo Krynica Morska (wciąż na stałym lądzie; po przekopaniu mierzei znajdzie się na wyspie) i Dzierżonów oraz Sopot. Wszystkie wymienione (z wyjątkiem Krynicy Morskiej, która startowała po raz pierwszy) od dawna zajmują miejsca wśród najlepszych. Gratulacje. Zob. też Diariusz REGIOsetu z 17 lipca 2012 oraz 19 lipca 2011.

• 17 lipca 2013
Krajowa Polityka Miejska - założenia na lata 2014-2020
Rząd przyjął wczoraj założenia pozwalające określić szczegółowe cele i metody realizacji Krajowej Polityki Miejskiej (KPM) w latach 2014-2020 r. Resort Rozwoju Regionalnego ma przygotować szczegółowy plan dla ośrodków wojewódzkich, regionalnych, subregionalnych i lokalnych rozpisany na czas nowego budżetu UE, w którym znaczne fundusze przeznaczono dla miast. Główne akcenty to rewitalizacja centrów miast, ograniczenie czy wręcz zahamowanie rozbudowy terenów peryferyjnych, budowa obwodnic eliminujących ruch tranzytowy, rozbudowa publicznej komunikacji miejskiej i usług. Ma to dać nowe miejsca pracy i poprawić komfort życia mieszkańców.

• 15 lipca 2013
Nowe fundusze unijne - wydać czy zainwestować?
W nowym - drugim tegorocznym - numerze Pomorskiego Przeglądu Gospodarczego pod zbiorczym tytułem "Nowe fundusze unijne - wydać czy zainwestować?" ogłoszono dziesięć aktualnych publikacji odnoszących się do kończonej i nowej perspektywy finansowej Unii Europejskiej. Nauczyliśmy się już dość sprawnie wydawać wspólnotowe fundusze, najczęściej trafnie, choć nie zawsze, przed nami ostatni taki duży zastrzyk wsparcia, który nie wystarczy wydać, trzeba zainwestować aby owocował najdłużej jak to jest możliwe. Publikacje do bezpłatnego pobrania.

• 12 lipca 2013
Miliard złotych z Unii na gazoport w Świnoujściu
Komisja Europejska potwierdziła przyznanie wsparcia w  wysokości blisko 1 l;mld zł z Programu Infrastruktura i Środowisko dla kolejnego dużego projektu z sektora energetyki: instalacji rozładunku i regazyfikacji terminala LNG w Świnoujściu. W sumie wydano już dziesięć decyzji potwierdzających unijne dofinansowanie dużych projektów w tym sektorze. Trzy z nich dotyczą gazociągów przesyłowych, dwie połączenia elektroenergetycznego, jedna farmy wiatrowej, trzy podziemnych magazynów gazu oraz jedna gazoportu. Unijne wsparcie dla tych inwestycji wynosi niemal 2,7 mld lzł. W Komisji Europejskiej trwa ocena kolejnych pięciu naszych projektów.

• 10 lipca 2013
Starostowie i marszałkowie wybierani jak dotychczas
Zgłoszony w Sejmie przez kluby poselskie Ruchu Palikota oraz Solidarnej Polski projekt nowelizacji Kodeksu wyborczego polegającej na wprowadzeniu (wzorem wójtów, burmistrzów i prezydentów miast) bezpośrednich wybory starostów i marszałków województw - nie zyskał poparcia w klubach PO, PiS, PSL i SLD, co przesądza o jego losach.

• 8 lipca 2013
Nowy prezydent w Elblągu i nowy wójt w Kleszczowie
Przez najbliższe 15 miesięcy (do wyborów samorządowych w 2014 r.) w 126-tysięcznym Elblągu funkcje prezydenta miasta będzie sprawował Jerzy Wilk (PiS), samorządowiec, prezes zakładu pracy chronionej - zdobył 17 266 głosów. Kandydat ten w II turze przedterminowych wyborów wyprzedził o 1160 głosów Elżbietę Gelert (PO), posłankę, dyrektorkę szpitala. Frekwencja wyniosła 34,69%; w głosowaniu nie wzięło udziału 64 tys. uprawnionych mieszkańców Elbląga. (Informacja o wynikach w I turze - Diariusz REGIOsetu z 24 czerwca br.) W tym samym czasie nowym wójtem gminy Kleszczów będzie Sławomir Chojnowski (KW "Razem dla Gminy"), radny tej gminy, przedsiębiorca, który już w I turze pokonał troje kontrkandydatów uzyskując poparcie 66,39% (1807 głosów). Frekwencja bardzo wysoka: 69,79%; do urn nie poszło 1200 uprawnionych w gminie. Urząd wójta gminy Kleszczów zostanie obsadzony po dwóch latach od zawieszenia w takich czynnościach - rządzącej wiele lat tą najbogatszą gminą w Polsce - Kazimiery Tarkowskiej. Do tego czasu obowiązki wójta wykonywał wyznaczony przez premiera komisarz (zob Diariusz REGIOsetu z 16 czerwca 2012 r.)

• 4 lipca 2013
Umiejętności dla przyszłości - zawiązano porozumienie
Wczoraj w Pałacu Prezydenckim w Warszawie podczas konferencji zorganizowanej w ramach Forum Debaty Publicznej "Społeczeństwo obywatelskie - kapitał społeczny" przy współudziale Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji powołano Szerokie Porozumienia na rzecz Umiejętności Cyfrowych w Polsce. Patronat objął Prezydent Bronisław Komorowski. W konferencji m.in. wzięła udział wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej i komisarz europejski ds. agendy cyfrowej w KE Neelie Kroes. Do Porozumienia przystąpiły instytucje, organizacje pozarządowe, firmy oraz stowarzyszenia naukowe, które chcą wspierać rozwój kompetencji cyfrowych Polaków. Wśród działań mających prowadzić do osiągnięcia wytyczonych celów znalazły się m.in. zapewnienie bezpłatnego dostępu do internetu w bibliotekach publicznych, prowadzenie szkoleń dotyczących korzystania z komputera i internetu dla dzieci, młodzieży i dorosłych a także kampanii zachęcających młodzież do podejmowani studiów na kierunkach informatycznych. Według opinii naukowców, ponad 60% uczniów rozpoczynających dziś edukację będzie pracowało w zawodach jeszcze nieistniejących, a już w 2015 roku 90% miejsc pracy będzie wymagało podstawowych umiejętności cyfrowych. Natomiast według tegorocznej Diagnozy społecznej, z komputerów i Internetu nie korzysta 36% dorosłych Polaków, pomimo, że prawie połowa z nich ma dostęp do sieci w domu. Porozumienie jest nieformalnym zrzeszeniem dobrej woli instytucji, organizacji oraz firm, które identyfikują się z jego celami i zamierzają działać na rzecz ich realizacji. W Ministerstwie działa pełnomocnik ds. rozwoju kompetencji cyfrowych w administracji - jest nim Włodzimierz Marciński, mianowany ostatnio liderem cyfryzacji. Strona www Porozumienia.

• 3 lipca 2013
Łódzki samorząd zebrał wnioski do budżetu obywatelskiego
Na początku kwietnia br. Prezydent Łodzi Hanna Zdanowska ogłosiła przeprowadzenie konsultacji społecznych z mieszkańcami miasta na temat budżetu obywatelskiego na 2014 r. (zob. Diariusz REGIOsetu z 1 października 2012 r.) Taką inicjatywę wprowadziło już kilkaset miast europejskich, u nas z dużych miast akcję taką podjął też Poznań. W wydzielonej części łódzkiego budżetu przeznaczono na ten cel 20 mln zł (0,55% budżetu miasta). W pierwszym etapie, zgłaszania wniosków, do 28 czerwca br. wpłynęło ich 860 - zarówno o wymierzę dzielnicowym jak i ogólnomiejskim - na łączną wartość projektową ponad 430 mln zł. W drugim etapie, w głosowaniu, które odbędzie się od 21 do 29 września br., łodzianie dokonają wyboru wniosków do realizacji. Każdy mieszkaniec w wieku od 16 lat będzie mógł wskazać do pięciu zadań lokalnych i pięciu ogólnomiejskich spośród pozytywnie zweryfikowanych propozycji zgłoszonych w pierwszym etapie. Więcej informacji o budżecie partycypacyjnym.

• 2 lipca 2013
Wystartował śmieciowy sprawdzian dla władz samorządowych
Do 28 czerwca br. w 2461 gminach (na łączna ich liczbę 2479) zostały zorganizowane przetargi mające wyłonić podmioty odbierające odpady komunalne; w 2112 gminach podpisano umowy z takimi podmiotami (85%); w kolejnych 188 - wyłoniono wykonawcę ale jeszcze nie podpisano umów. W ostatnich dniach (do 1 lipca włącznie) umowy z wykonawcami podpisało kolejnych 140 gmin. Na Mazowszu odsetek gmin, które podpisały umowy nieznacznie odbiega od średniej krajowej - wynosi prawie 87%. Rozwija się akcja informacyjna. Jak dotąd nie ma alarmujących sygnałów o pozostawaniu odpadów bez odbioru albo przez dotychczasowych albo nowych kontrahentów. Jedno jest już pewne - po nowemu śmieci będą odbierane od mieszkańców rzadziej, a preferowana w przetargach najniższa cena - oddali nas od nowoczesnej ich utylizacji.

• 1 lipca 2013
Chorwacja 28 członkiem UE; Litwa rozpoczyna prezydencję
Republika Litewska przejmuje od Irlandii unijną prezydencję, a Republika Chorwacji (niepodległa od 25 czerwca 1991 r.) staje się 28 państwem członkowskim UE. Chorwacja liczy 4,3 mln ludności, zajmuje 56,6 tys. km2, jej wielkość PKB na osobę w 2012 r. to 12,9 tys. USD (u nas 13,9 tys. USD); jest w UE drugim - po Słowenii - krajem z byłej Jugosławii. W 2014 r. rozmowy o przystąpieniu do europejskiej wspólnoty ma rozpocząć Serbia. Od 2009 r. Chorwacja boryka się z recesją. Kryteria konwergencji otwierające drogę do członkostwa spełnia dotykając obu wartości granicznych, tzn. 3% PKB w odniesieniu do deficytu oraz 60% PKB w odniesieniu do zadłużenia.

poprzedni miesiąc   •••   następny miesiąc