WYBÓR  ROKU i miesiąca
2011  KRONIKA - szybki przegląd

• DIARIUSZ REGIOsetu - Sierpień 2011 r.

poprzedni miesiąc   •••   następny miesiąc

Niektóre linki zewnętrzne mogą już nie działać

• 31 sierpnia 2011
Polska w ostatnich latach osiągnęła pozycję kraju uzyskującego najwyższe dopłaty do inwestycji modernizujących obszary wiejskie i rolnictwo. Otrzymujemy na hektar 120 euro, podczas gdy kraje "starej" Unii wielokrotnie mniej: Francja 33 euro/ha, Dania 23 euro/ha, Wielka Brytania 17 euro/ha. To właśnie te pieniądze sprawiają, że polska wieś zmienia się tak bardzo i tak korzystnie. Dopłaty obszarowe trafiające bezpośrednio na konta polskich rolników - to kolejne 200 euro/ha. Z uwagi na znaczny udział małych gospodarstw, te dopłaty mają często charakter wsparcia socjalnego. Wymieniona nasza stawka obszarowa mieści się w środku unijnej tabeli, rozciągającej się od kilkudziesięciu do kilkuset euro: na Łotwie 83 euro/ha, w Portugalii 190 euro/ha, w Niemczech 320 euro/ha, we Francji 350 euro/ha. Razem z obu wymienionych dopłat trafia na polską wieś 320 euro/ha, na wieś francuską 350 euro/ha, na niemiecką 421 euro/ha.

• 29 sierpnia 2011
Z analizy fundacji Forum Obywatelskiego Rozwoju wynika, że w 2010 r. nakłady inwestycyjne władz samorządowych wyniosły 47 mld zł; w tym samym okresie władze centralne zainwestowały 31 mld zł. W obu sektorach dynamika wzrostu inwestycji była prawie taka sama. Możliwości inwestycyjne JST wynikały m.in. ze zdecydowanie szybciej zwiększających się ich dochodów (rosnące dotacje i subwencje) niż rosły dochody władz centralnych. W 2010 r. dochody samorządów były o 31,5 mld zł wyższe niż w 2007 r. Wynik JST w 2007 r. +2 mln zł, wynik w 2010 r. ‑15 mld zł. Z danych Ministerstwa Rozwoju Regionalnego wynika, że wdrożone w ostatnich latach regulacje i procedury zachęciły do starań i zapewniły bardzo duże wsparcie inwestycji samorządowych z funduszy unijnych. W bieżącym roku miasta, gminy, powiaty i województwa złożyły blisko 11 tysięcy aplikacji na kwotę ok. 48 mld zł, z czego podpisały już ponad 6 tysięcy umów w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych, którymi zarządzają Urzędy Marszałkowskie. Przyznana Polsce pula w tej unijnej perspektywie finansowej ulega stopniowo wyczerpaniu. Część złożonych aplikacji nie będzie mogła uzyskać wsparcia w najbliższym czasie.

• 26 sierpnia 2011
Wnioski JST o zwiększenie części oświatowej subwencji ogólnej z 0,6% rezerwy w roku 2011 są przyjmowane w terminach: # do 9 września 2011 r. - II tura (dot. zdarzeń losowych, które miały miejsce między 1 kwietnia a 31 sierpnia 2011 r.), do 28 października 2011 r. - III tura (dot. zdarzeń losowych z okresu 1 września - 31 października) o pomoc w przypadkach szkód spowodowanych przez ogień, grad, uderzenie pioruna itp.); # do 14 października 2011 r. o dofinansowanie z tytułu wzrostu zadań szkolnych i pozaszkolnych od 1 września 2011 r., polegającego na wzroście liczby uczniów przeliczeniowych w związku ze zwiększeniem łącznej liczby uczniów (wychowanków) w szkołach i placówkach prowadzonych (dotowanych) przez jednostki samorządu terytorialnego w stosunku do danych przyjętych do naliczenia algorytmem części oświatowej subwencji ogólnej na 2011 r.; # do 14 października 2011 r. o dofinansowanie kosztów związanych z wypłatą odpraw dla nauczycieli zwalnianych w trybie art. 20 Karty Nauczyciela, a także nauczycieli przechodzących na emeryturę na podstawie art. 88 Karty Nauczyciela. Wzory wniosków na stronie MEN.

• 24 sierpnia 2011
W projekcie obwieszczenia ministra finansów górne granice stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych (podatki: od gruntów, od budynków lub ich części oraz od środków transportowych; opłaty: targowa, miejscowa w miejscowościach posiadających korzystne właściwości klimatyczne, walory krajobrazowe oraz warunki umożliwiające pobyt osób w tych celach, miejscowa w miejscowościach posiadających status obszaru ochrony uzdrowiskowej, uzdrowiskowa i od posiadania psów) zostały zwiększone dla roku 2012 o 4,2% (tzn. o wzrost wskaźnika inflacji w I półroczu 2011 r.) w stosunku do górnych stawek obowiązujacych w roku bieżącym. Więcej informacji w BIP resortu.

• 22 sierpnia 2011
Według informacji Ministerstwa Finansów w czasie sześciu miesięcy br. jednostki samorządu terytorialnego łącznie osiągnęły dochody równe 83,86 mld zł (47,2% planu, więcej o 7,8% w stosunku do I półrocza 2010), a łączna kwota wydatków to 78,38 mld zł (39,4% planu, więcej o 6,4% niż przed rokiem). Nadwyżka 5,48 mld zł. Zadłużenie JST w analizowanym okresie 2011 roku wyniosło 56,01 mld zł i stanowiło 31,5% planowanych dochodów ogółem; zadłużenie to było o 35,9% wyższe od zadłużenia w analogicznym okresie roku ubiegłego. W 2010 r. co szósta JST (400 gmin, 60 powiatów i 13 miast na prawach powiatów) nie była w stanie pokryć bieżących wydatków bieżącymi dochodami. Przykłady ujemnych wyników operacyjnych wg szczebli samorządu: gmina Trzebownisko (‑15 mln zł), miasto-gmina Wałbrzych (‑14 mln zł), powiat biłgorajski (‑11 mln zł), powiat lubiński (‑8 mln zł), miasto-powiat Lublin (‑26 mln zł), miasto-powiat Piekary Śląskie (‑20 mln zł). Na drugim biegunie są m.in.: gmina Kleszczów (+111 mln zł), miasto-gmina Pruszków (+35 mln zł), powiat radomski (+24 mln zł), powiat białostocki (+17 mln zł), miasto stołeczne Warszawa (+334 mln zł), miasto-powiat Katowice (+197 mln zł), oraz wszystkie województwa. Więcej informacji na stronie MF.

• 19 sierpnia 2011
Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej rozpoczyna 5. edycję programu dodatkowych zajęć języka angielskiego pod nazwą Youngster. W roku szkolnym 2011/2012 z programu skorzysta ponad 4000 uczniów (o tysiąc więcej niż w roku 2010/2011) z 145 szkół gimnazjalnych z terenów wiejskich. W zbliżającym się roku szkolnym do programu dołączy 49 nowych szkół z 28 gmin. Roczny koszt programu Youngster to ok. 1,8 mln zł. Celem program Youngster jest wyrównywanie szans edukacyjnych młodzieży z terenów wiejskich w zakresie nauki języka angielskiego. Fundacja EFRWP w ramach tego programu finansuje podręczniki, pomoce dydaktyczne do biblioteki, program szkoleń dla nauczycieli, nagrody dla najlepszych uczniów, a także połowę lub całość wynagrodzenia nauczycieli prowadzących dodatkowe zajęcia. Więcej informacji.

• 17 sierpnia 2011
Do wyborów parlamentarnych pozostało nieco ponad siedem tygodni. Wójtowie (burmistrzowie, prezydenci miast) mają jeszcze miesiąc na: # powołanie obwodowych komisji wyborczych; # podanie do wiadomości publicznej informacji o siedzibach obwodowych komisji wyborczych, w tym o siedzibach obwodowych komisji wyborczych właściwych dla głosowania korespondencyjnego oraz informacji o numerach i granicach obwodów głosowania utworzonych za granicą (ta ostania powinność dotyczy prezydentów Warszawy - placówki stacjonarne i Gdańska - statki); # przyjmowanie zgłoszeń od wyborców niepełnosprawnych informacji o zamiarze głosowania korespondencyjnego w kraju, w tym przy pomocy nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a; # sporządzenie spisów wyborców w gminie. Pełny kalendarz wyborczy na stronie Państwowej Komisji Wyborczej. Głosowanie w niedzielę 9 października 2011 r. od godz. 7.00 do 21.00.

• 16 sierpnia 2011
Zarządy jednostki samorządu terytorialnego mają czas do końca tego miesiąca na przedstawienie organowi stanowiącemu oraz regionalnej izbie obrachunkowej: (1) informacji o przebiegu wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego za I półrocze br., (2) informacji o kształtowaniu się wieloletniej prognozy finansowej, (3) informacji o przebiegu wykonania planu finansowego jednostki za I półrocze, uwzględniającej w szczególności stan należności i zobowiązań, w tym wymagalnych (samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, samorządowych instytucji kultury, samorządowych osób prawnych, dla których organem założycielskim jest jednostka samorządu terytorialnego). Podstawa: art. 266 ustawy o finansach publicznych (Dz.U. 2009.157.1240).

• 15 sierpnia 2011
Tego dnia - od 1923 r. - obchodzono w okresie II Rzeczypospolitej Święto Żołnierza dla upamiętnienia heroicznych i zwycięskich walk w obronie Ojczyzny toczonych w 1920 roku z wojskami bolszewickiej Rosji. Święto Żołnierza nie zostało nigdy anulowane żadnym aktem prawnym. Obchodzono je uroczyście w okresie II Wojny Światowej w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie i w Wojsku Polskim do 1947 roku. W następnych latach zaniechano jego obchodów i ustanowiono Dzień Wojska Polskiego 12 października - wybierając dzień chrztu bojowego 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki pod Lenino w 1943 r. W latach 1990-1992 wojskowe święto obchodzono razem z rocznicami Konstytucji 3 Maja. Ustawa sejmowa z 30 lipca 1992 roku przywróciła obchody Święto Wojska Polskiego 15 sierpnia. Jak co roku centralne uroczystości odbędą się w Warszawie z udziałem Zwierzchnika Sił Zbrojnych Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego oraz przedstawicieli parlamentu, rządu, dowódców rodzajów Sił Zbrojnych, kombatantów i władz stolicy.

• 12 sierpnia 2011
Samorządy gmin nadmorskich, dla których przychody z turystyki to istotny składnik środków własnych, protestowały przeciw budowie i eksploatacji elektrowni wiatrowych na platformach zlokalizowanych w ich pobliżu na wodach Bałtyku. Uważają bowiem, że zakłócony tymi konstrukcjami krajobraz, naruszona cisza i wyeliminowanie ptactwa w najbliższym sąsiedztwie będą odstraszać przybyszów pragnących wypoczynku bez "dodatkowych" widoków i zmian środowiskowych. Postulaty te znalazły swoje odbicie w zmianach przepisów ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (Dz.U. 2011.134.778). Wprowadziła one zakaz budowania elektrowni wiatrowych na morskich wodach wewnętrznych oraz morzu terytorialnym; granica wód terytorialnych jest położona w odległości 12 mil od brzegu. Ten pas wód zajęty jest już przez szlaki żeglugowe, poligony lub łowiska. Ponadto całe wybrzeże Bałtyku zostało objęte systemem ochrony przyrody Natura 2000. Budowa takich urządzeń energetycznych jest możliwa na obszarze ok. 10% wód terytorialnych, ale po uzyskaniu pozytywnych opinii Ministerstwa Infrastruktury i jeszcze sześciu innych ministerstw. Farmy wiatrowe będą mogły też powstawać poza strefą zastrzeżoną. Konsorcjum Polskie Sieci Morskie (KPSM) przygotowuje się do budowy podmorskich sieci elektroenergetycznych. System ma mieć 500...700 km długości. Ich powstanie umożliwi odbiór prądu z farm wiatrowych na Bałtyku, a także połączy systemy Polski z Danią, Szwecją i Niemcami.

• 9 sierpnia 2011
Organizatorzy akcji "Stop janosikowe" złożyli w Biurze Podawczym Sejmu obywatelski projekt zmian przepisów dotyczących obowiązkowego przepływu części dochodu miast i regionów bogatszych na rzecz biedniejszych. Pod projektem złożono 155 tys. podpisów. Istota projektu dotyczy wprowadzenia zasad wykorzystania pieniędzy z puli "janosikowego" identycznych jak przy środkach unijnych, czyli na konkretne ewidencjonowane projekty, ponadto pula ma być zmniejszona o 20%. Obecnie pieniądze z "janosikowego" uzupełniają ogólny budżet danego samorządu, ich przeznaczenie nie jest obarczone prawnym kierunkowym przeznaczeniem, nie zawsze służą mieszkańcom, niekiedy tylko administracji. Ponadto pieniądze te są naliczane na podstawie oficjalnej liczby mieszkańców danej gminy, a ta często wyraźnie odbiega od liczby rzeczywistej. Zob. Diariusz REGIOsetu z 30 lipca br. Modyfikacja systemu nie wszystkim odpowiada. Konwent Powiatów Województwa Podlaskiego opowiedział się za utrzymaniem dotychczasowych uregulowań prawnych dotyczących wyrównywania dochodów JST. Zdaniem starostów zniesienie obecnego "janosikowego" lub zmiana algorytmu obliczania wpłaty na subwencję równoważącą spowoduje zmniejszenie wsparcia dotychczasowych beneficjentów i doprowadzi do pogłębienia różnic między bogatymi i biednymi samorządami. Starostowie z Podlasia zwrócili się do ministra finansów z apelem o utrzymanie dotychczasowych zasad.

• 8 sierpnia 2011
W przedterminowych wyborach prezydenta Wałbrzycha zwyciężył w I turze Roman Szełemej (51), popierany przez PO, uzyskał poparcie 60,35% głosujących; frekwencja 40,42%. Według informacji miejscowego komisarza wyborczego sędziego Macieje Ejsmonta podczas niedzielnej elekcji nie wystąpiły jakiekolwiek zakłócenia. Pozostali kandydaci w kolejności uzyskanego poparcia: 2. Patryk Wild (Stowarzysenie Obywatelski Dolny Śląsk) - 20,61% głosów, 3. Mirosław Lubiński (popierany przez SLD) - 13,95%, 4. Kamil Zieliński (PiS) - 5,09%.

• 4 sierpnia 2011
Prezydent Bronisław Komorowski ogłosił, że najbliższe wybory do Sejmu i do Senatu odbędą się 9 października br. Zaznaczył przy tym, że zgodnie z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego z 20 lipca br. nie było możliwe zarządzenie wyborów dwudniowych. Po wyborach Prezydent zamierza podjąć dialog z partiami, w celu doprowadzenia do zmiany Konstytucji umożliwiającej wybory dwudniowe. Na frekwencji powinno zależeć wszystkim siłom politycznym - dodał, wyższa frekwencja oznacza silniejszy mandat. Formalnie kampania wyborcza ruszy od dnia opublikowania zarządzenia prezydenta w Dzienniku Ustaw. Będzie to najkrótsza kampania, ze wszystkich dotychczasowych po 1989 r.

• 3 sierpnia 2011
Z zakończonych audytów przeprowadzonych przez Najwyższą Izbę Kontroli wynika, że do obszarów o wysokim stopniu zagrożenia korupcją należą m.in. działalności: samorządu, publicznej służby zdrowia, zamówień publicznych i przekształceń gruntów rolniczych. Kontrolerzy NIK stwierdzili w działalności samorządów: dowolność postępowań oraz omijanie przepisów. Ryzykiem korupcji obarczone były czynności związane ze sprzedażą majątku gminnego, działalnością gospodarczą gmin, naborem pracowników. Aż 34 na 45 skontrolowanych urzędów naruszało procedury naboru. Kontrole wykazały nadal występujące przypadki nadużyć w sprawach o odrolnienie gruntów. Zdaniem NIK obowiązujący stan prawny wciąż nie chroni przed sprzyjającą korupcji dowolnością postępowań w tych sprawach. Więcej na stronie NIK.

• 2 sierpnia 2011
Dobiega końca proces legislacyjny przy czwartej nowelizacji Kodeksu wyborczego, który wchodzi w życie 5 bm. Ta ostatnia - przed oficjalnym ogłoszeniem daty wyborów parlamentarnych - dotyczy możliwości stwierdzenia wygaśnięcie mandatu radnego oraz wójta (burmistrza, prezydenta miasta) przez miejscowego komisarza wyborczego. Obecnie decyzję taką - niezależnie od przyczyn - podejmuje organ danej jednostki samorządu terytorialnego. Wprowadzany nowelizacją przepis ma skrócić procedurę wygaszania mandatów. Komisarz wyborczy w drodze postanowienia, w ciągu 14 dni od wystąpienia przyczyny, wygaszać będzie mandat w przypadku: śmierci, pisemnego zrzeczenia się mandatu oraz wyboru radnego na wójta. Gdy wystąpią inne przyczyny prawo wygaszenia mandatu pozostaje przy radzie (gminy, powiatu) oraz sejmiku województwa, w drodze uchwały w ciągu miesiąca od wystąpienia przyczyny. Wcześniejsze nowelizacje Kodeksu wyborczego dotyczyły: (1) zakazu emisji płatnych audycji wyborczych w publicznej telewizji i radiu (odrzucona wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 20 lipca br.); (2) zmiany w ośmiu okręgach wyborczych (w Białymstoku, Gliwicach, Krakowie, Nowym Sączu, Opolu, Szczecinie i dwóch w Warszawie) liczby możliwych do uzyskania mandatów poselskich, podyktowanej zmianą liczby mieszkających tam wyborców; (3) wprowadzenia istotnych ułatwień w głosowaniu dla osób niepełnosprawnych, m.in. możliwości głosowania korespondencyjnego, stosowania nakładek na karty do głosowania z opisem w alfabecie Braille'a oraz dostosowania do potrzeb wyborców niepełnosprawnych co najmniej 1/3 lokali obwodowych komisji wyborczych.

• 1 sierpnia 2011
1 sierpnia 1944 r. o godzinie 5 po południu żołnierze Armii Krajowej stanęli w Warszawie do walki z niemieckim okupantem. Ich bohaterstwo stało się w Polsce symbolem patriotyzmu, poświęcenia dla Ojczyzny i nadziei na odzyskanie dla niej wolności. Z militarnego punktu widzenia, niestety, Powstańcy nie mieli szansy pokonać ogromnych sił wroga. Zginęły dziesiątki tysięcy walczących młodych Polaków i setki tysięcy ludności cywilnej, okupant zmienił miasto w gruzowisko. To powinno skłaniać też do refleksji nad racją tego czynu. Wojskowe kalkulacje dowódców podejmujących decyzję o wybuchu Powstania okazały się naiwne, polityczne - niewykonalne. Tym nie mniej walczący żołnierze z biało-czerwoną opaską zasługują na trwałą pamięć i cześć.

poprzedni miesiąc   •••   następny miesiąc