WYBÓR  ROKU i miesiąca
2011  KRONIKA - szybki przegląd

DIARIUSZ REGIOsetu - Maj 2011 r.

poprzedni miesiąc   •••   następny miesiąc

Niektóre linki zewnętrzne mogą już nie działać

• 30 maja 2011
Prezydent podpisał ustawę z dnia 15 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym. Znowelizowane przepisy dotyczą wyznaczania osoby przejmującej zadania i kompetencje wójta (burmistrza, prezydenta miasta) w sytuacji, gdy wójt doznał przemijającej przeszkody w sprawowaniu swojej funkcji. Przepisy te stanowią m.in., że w przypadku gdy przeszkoda w wykonywaniu zadań i kompetencji wójta zaistnieje przed złożeniem przez wójta ślubowania, bądź mandat wójta wygaśnie w trakcie kadencji - Prezes Rady Ministrów, na wniosek wojewody przekazany niezwłocznie za pośrednictwem ministra właściwego do spraw administracji publicznej, wyznacza osobę, która przejmie wykonywanie zadań i kompetencji wójta. Osoba ta pełni funkcję wójta do czasu objęcia obowiązków przez nowo wybranego wójta. Po upływie kadencji wójta pełni on swoją funkcję do czasu objęcia obowiązków przez nowo wybranego wójta albo osobę, którą Prezes Rady Ministrów wyznaczył do pełnienia funkcji wójta.

• 27 maja 2011
Świeto Samorządu Terytorialnego. W przeddzień Prezydent RP Bronisław Komorowski odznaczył 29 zasłużonych samorządowców Krzyżami OOP i Krzyżami Zasługi. Najwyższe odznaczenie Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski otrzymał Józef Kurek - burmistrz Miasta i Gminy Mszczonów.

• 26 maja 2011
Po deklaracji Ministra Finansów - wypracowania wspólnie z samorządowcami elastycznych mechanizmów ograniczania deficytu JST - możliwe stało się uzgodnienie drogi do tego i innych celów. Zawarte wczoraj wstępne porozumienie stron: rządowej i samorządowej, to dobry prognostyk w szukaniu kompromisu między walką z deficytem i walką o inwestycje na szczeblu władz lokalnych. Traktowanie deficytu JST en bloc może pozwolić - przy uwzględnieniu dużej ich różnorodności - na "odstępowanie" niewykorzystanego zadłużenia innej JST bez naruszenia kryterium obowiązującego wszystkie samorządy razem. Zgodnie z przedstawionym Komisji Europejskiej programem redukcji deficytu budżetowego, samorządy mają do "zrzucenia" do końca przyszłego roku łącznie blisko 6 mld zł. Planowane jest również objęcie od 2012 r. nadzorem Ministerstwa Finansów regionalnych izb rozrachunkowych; obecnie są nadzorowane przez MSWiA.

• 23 maja 2011
GUS w Statystycznym Vademecum Samorządowca podaje m.in. wieloletnie zestawienia danych budżetowych JST. Porównując ostatni rok przed akcesją do Unii Euroepsjkiej (2003) z podsumowanym już przez GUS rokiem 2009, można pokazać postęp inwestycyjny kreowany na wszystkich szczeblach władzy samorządowej. Wydatki inwestycyjne województw wzrosły w tym czasie ponad sześciokrotnie, a udział inwestycji w ich wydatkach zwiększył się z 33% do 47%; powiatów - czterokrotnie, udział wzrósł z 8,8% do 19,2%; w miastach na prawach powiatów w 2009 r. na inwestycje wydatkowano 337% w stosunku do kwoty z 2003 r., udział zwiększył się z 12,7% do 21,5%; w gminach miejskich - 319%, udział w wydatkach 22,4%, poprzednio 13,3%; w gminach miejsko-wiejskich - 273%, wzrost udziału z 15,8% do 22%, w gminach wiejskich 222%, inwestycje w wydatkach ogółem: 19,6% (2003), 23% (2009). Łączne dochody wszystkich 2809 JST wzrosły w latach 2003-2009 blisko dwukrotnie (z 79 mld zł do 155 mld zł); wydatki z 81 mld zł do 168 mld zł, w tym udział wydatków inwestycyjne zwiększył się niemal trzyipółkrotnie (z 12,3 mld zł do 41,6 mld zł).

• 20 maja 2011
Sąd w Piotrkowie Trybunalskim zadecydował o aresztowaniu Kazimiery T. (55), wójta gminy Kleszczów i jej syna Wojciecha T. (31). Prokuratura zarzuciła Pani wójt niedopełnienie obowiązków służbowych w celu osiągnięcia korzyści majątkowych, a jej synowi współudział w przestępstwie. Obojgu grozi kara do 10 lat więzienia. Nieoficjalnie wiadomo, że zarzuty mogą dotyczyć procederu skupywania ziemi przez jedną z tych osób od agencji rolnej i indywidualnych rolników (we wsi Łuszczanowice), którą następnie kleszczowscy radni przekwalifikowali na tereny pod budownictwo. Kolejny ruch to odkupywanie tej ziemi przez gminę po wielokrotnie wyższej cenie. Znakomity interes z domniemanym udziałem dwóch osób, z których jedna władała najbogatszą gminą w Polsce. Na terenie gminy Kleszczów leży kopalnia węgla brunatnego Bełchatów i elektrownia Bełchatów. Mieszka tam 4,5 tys. osób; pracuje ponad 18 tys. Z pobieranych podatków i opłat dochód gminy na jednego mieszkańca w 2010 r. wynosił 45 tys. zł, druga na takiej liście gmina Rewal osiągnęła w tym samym czasie dochód 9,5 tys. zł/mieszk. Wójt Kazimiera T. (członek PSL) rządzi gminą Kleszczów nieprzerwanie od 18 lat. W 2004 r. obroniła stanowisko w referendum w sprawie jej odwołania (mandaty stracili wówczas wszyscy radni). Rekomendujący jej kandydaturę w wyborach samorządowych lokalny Komitet Wyborczy wprowadził do 15-osobowej rady w 2002 r. - 3 osoby, w 2004 r. (wybory ponowne po referendum) - 11 osób, w 2006 r. - także 11 osób, ostatnio w 2010 r. - 9 osób (wielu radnych sprawuje mandat od kilku kadencji). Liczne zasługi Kazimiery T. dla gminy były prezentowane w udzielanych wywiadach i nagradzane: w roku 2006 zdobyła ona tytuł "Wójta Roku", w 2008 r. gmina dostała Godło Promocyjne "Teraz Polska", w 2010 r. przyznano Pani wójt tytuł "Samorządowy Menadżer Roku". Na wczorajszej sesji Rady Gminy nie poruszano sprawy zatrzymania przez CBA Kazimiery T.

• 19 maja 2011
Minister Rozwoju Regionalnego Elżbieta Bieńkowska w swym wystąpieniu w Sejmie odniosła się do zaproponowanego przez prezydentów największych polskich miast wyodrębnienia specjalnego funduszu metropolitalno-miejskiego z Funduszu Spójności UE i utworzenia programu operacyjnego na lata 2014-2020, nakierowanego na budowę - zgodnie z Koncepcją Przestrzennego Zagospodarowania Kraju i Długookresową Strategią Rozwoju Kraju - sieci polskich metropolii, jako fragmentu takiej sieci w całej UE. Minister podkreśliła, że prace nad polityką miejską są wpisane w szerszy kontekst prac nad porządkowaniem systemu zarządzania rozwojem kraju. Dodała, że przyjęta przez rząd w lipcu 2010 r. Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego przewiduje możliwość stworzenia odrębnego programu operacyjnego, ale jedynie dla obszaru metropolitalnego Warszawy; innym miastom proponuje rozwiązania oparte na instrumencie grantu globalnego, który ma wzmocnić publiczne wsparcie dla obszarów miejskich. Resort rozwoju regionalnego pracuje nad założeniami Krajowej Polityki Miejskiej, która ma w kompleksowy sposób określić jej miejsce i znaczenie w polityce rozwoju, a także wskazać narzędzia jej wdrażania.

• 17 maja 2011
Spory materiał uwag, opinii i propozycji został zebrany podczas przeprowadzonych konsultacji społecznych nad prezydenckim projektem ustawy o wzmocnieniu udziału mieszkańców w samorządzie terytorialnym, współdziałaniu gmin, powiatów i województw oraz o zmianie niektórych ustaw, który zawiera regulacje m.in. w zakresie sposobów wpływu mieszkańców na funkcjonowanie organów samorządu, wprowadzenia wysłuchania obywatelskiego, interpelacji obywatelskiej, obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej oraz możliwości tworzenia przez gminy funduszu inicjatyw lokalnych. Według serwisu PAP samorządowcy za korzystne uznali m.in. dążenie do wzmocnienia współpracy samorządów. Zwrócili uwagę, że wdrożenie propozycji zwiększającej udział obywateli w funkcjonowaniu samorządów będzie wymagało dodatkowych środków finansowych i zatrudnienia większej liczby urzędników do obsługi nowych zadań. Różne opinie wywołała idea stworzenia Funduszu Inicjatyw Lokalnych. Zdaniem niektórych samorządowców w projekcie zabrakło rozwiązań dotyczących jednomandatowych okręgów w wyborach samorządowych. Przedstawiciele powiatów postulowali zapis o bezpośrednim wyborze starosty. Doradcy Prezydenta wprowadzają zmiany szykując ostateczną wersje projektu.

• 16 maja 2011
Rzecznik Praw Obywatelskich prof. Irena Lipowicz uczestniczyła w dyskusji otwierającej konferencję "Obywatel i wybory", która odbyła się z inicjatywy Kancelarii Prezydenta RP. W wystąpieniu Rzecznik podkreśliła konieczność zapewnienia osobom starszym i z niepełnosprawnością równych prawa, a szczególności dostępu do lokali wyborczych. Wśród uczestników spotkania znaleźli się m.in. reprezentanci organizacji pozarządowych i studenckich, partii politycznych, Państwowej Komisji Wyborczej, Ministerstwa Edukacji Narodowej, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Zdaniem Rzecznika nadal wiele lokali wyborczych jest niedostateczne zaadaptowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych. Po wizytacji punktów wyborczych, które miały być dostosowane - a gminy były wcześniej upomniane - przeprowadzonych przez pracowników Biura RPO, okazało się, że w 1/3 lokali nie było warunków właściwych do głosowania przez osobę niepełnosprawną. Problem jest istotny na co dzień, bowiem niezależnie od okresowych wyborów parlamentarnych (krajowych i unijnych), prezydenckich i samorządowych, niemal co tydzień, albo częściej, odbywają się gdzieś w kraju wybory w trakcie kadencji - uzupełniające, przedtrerminowe i ponowne.

• 13 maja 2011
W Senacie RP miała miejsce konferencja "Polska wieś a wspólna polityka rolna do 2020 r.". Działacze związani z rolnictwem, parlamentarzyści i urzędnicy państwowi dyskutowali o zależnościach polskiego rolnictwa od unijnej Wspólnej Polityki Rolnej (WPR). Wysokość dopłat bezpośrednich rozciąga się od przeszło 800 euro na hektar dla rolników z Malty, przez 450 euro/ha w Belgii i Holandii, do około 100 euro/ha dla rolników łotewskich i estońskich. Polska z dopłatami w wysokości 200 euro/ha jest na 20 miejscu. Komisja Europejska opublikowała 18 listopada 2010 r. komunikat "WPR w kierunku 2020 roku: sprostać żywieniowym, środowiskowym i terytorialnym wyzwaniom przyszłości", w którym przedstawiła propozycję kierunków reformy. Kilka dni później uruchomione zostały konsultacje trwające do 25 stycznia br. Uczestnicy konferencji w Senacie postulowali aby wyrównanie poziomu dopłat bezpośrednich było priorytetem polskiej prezydencji. Postulat wyrównania jest słuszny acz mało realny. Jakiekolwiek - choćby najmniejsze zmiany - muszą być zaaprobowane przez wszystkie kraje unijne. Osiągnięcie politycznej zgody w tym względzie, trafia na opór bardzo zróżnicowanych interesów. Decydują o tym historyczne zaszłości, które powodują, że różnice w wysokości dopłat istnieją nie tylko między starymi i nowymi krajami, ale także wśród starych krajów UE. Sformułowane zapisy prawne dotyczące przyszłości WPR Komisja Europejska ma przedstawić w połowie października br. podczas polskiej prezydencji. Dyskusja z pewnością będzie trwała jeszcze przez cały 2012 rok.

• 12 maja 2011
Do dolnośląskiej Świdnicy został zwołany II Kongres Regionów, organizowany przez niemiecko-szwajcarską korporację multimedialną Ringier Axel Springer Media AG i Miasto Świdnica. Hasłem przewodnim Kongresu obradującego w dniach 10-12 maja br. jest "Bezpieczeństwo i rozwój". Obrady pod patronatem honorowym Prezydenta RP. Kongres gromadzący liczne rzesze uczestników - przede wszystkim samorządowców, także przedsiebiorców - to forum prezentacji doświadczeń i wypracowanych rozwiązań oraz dyskusji nad bieżącymi i strategicznymi kwestiami samorządów terytorialnych w Polsce. Jest również okazją do rozmów samorządowców z biznesem, organizacjami pozarządowymi oraz przedstawicielami ministerstw i agend rządowych. Podczas Kongresu ogłoszono "Kartę Świdnicką 2011" określającą rolę samorządu terytorialnego w strukturze ustrojowej Państwa, biorącą za podstawę cztery podstawowe zasady: partycypację, decentralizację, samostanowienie i solidarność. Integralną częścią "Karty" jest - i ma być odnawiana w przyszłości - "Lista Postulatów". Zawarto tam szczegółowe propozycje i rozwiązania kierowane do ustawodawcy. Jeden z czowych postulatów dotyczy umożliwienia łączenia funkcji pełnionej w samorządzie z mandatem senatora, jako pierwszego kroku w kierunku przekształcenia Senatu w Izbę Samorządową. Jak widać samorządówcy chcą się dodatkowo obciążyć bardzo poważnymi obowiązkami.

• 10 maja 2011
Od trzech lata kwota przeznaczana przez rząd na remonty modernizację i budowę dróg lokalnych (tzw. sehetynówek) wynosiła 1 miliard zł rocznie. W przedstawionym kilka dni temu w Sejmie projekcie budżetu państwa na rok 2012 na ten cel przewidziano tylko 200 mln zł. Temat ten podniosła w dzisiejszym wydaniu Gazeta Wyborcza. Pięciokrotne zredukowanie środków na dobrze funkcjonujący "Narodowy program przebudowy dróg lokalnych" - nawet przy ograniczonych możliwościach finansowych budżetu - jest propozycją, którą trudno zaakceptować. Z pewnością sprawa zajmie uwagę związków jednostek samorządów terytorialnych oraz wróci podczas debaty budżetowej w Sejmie i Senacie.

• 7 maja 2011
Święto regionów i miast Europy. W Brukseli 50 przedstawicielstw lokalnych i regionalnych pochwali się swym dziedzictwem kulturowym, a także projektami dotowanymi ze środków unijnych, w tym nasze województwo lubuskie współpracujące z regionami: włoskim Abruzja, słowackim Preszow i czeskim Pardubice. Wiele uwagi zajmie tematyka wolontariatu - Rok 2011 został ogłoszony Europejskim Rokiem Wolontariatu, rokiem propagowania pomocy innym, aktywnego wspierania społecznej spójności w obecnej złożonej sytuacji ekonomicznej wielu mieszkańców wspólnoty. W Warszawie zorganizowana została XII Parada Schumana (polityka francuskiego uznawanego za jednego z ojców zjednoczonej Europy), która zwykle gromadzi liczne rzesze warszawiaków i turystów podczas barwnego korowodu na królewskim trakcie stolicy.

• 6 maja 2011
W dniu Bibliotekarzy i Bibliotek - 8 maja br. - rozpoczyna się VIII edycja Tygodnia Bibliotek. Tegoroczne hasło Tygodnia brzmi: Biblioteka zawsze po drodze, nie mijam - wchodzę. Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich organizuje w ramach Tygodnia konkurs na działania promocyjne. Nowością jest nagroda Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego - "Komu po drodze?". Propagowanym celem Tygodnia jest sprzyjanie wytworzeniu się mody na bywanie w bibliotece. Jest to ważne zadanie bibliotekarzy. Wielu z nich ma tutaj duże osiągnięcia. Do udziału w konkursie zachęcane są wszystkie placówki - pojedyncze biblioteki lub wspólnie z innymi bibliotekami gminy (miasta, regionu) na zasadach partnerskich - które zorganizują w Tygodniu Bibliotek ciekawe wydarzenie dla jednej z dwóch grup wiekowych: ludzi młodych (16-24 lata) lub dorosłych (25-60 lat). Ważne będzie wskazanie konkretnych korzyści, jakie odnieśli uczestnicy, a ponadto informacja o zastosowanych narzędziach promocyjnych i sposobie wykorzystania nowoczesnych technologii. Samorządy lokalne oraz różne instytucje mogą brać udział w programie realizowanym przez bibliotekę jako podmioty wspierające.

• 5 maja 2011
W końcu 2010 roku w samorządach pracowało 250 865 osób. Najliczniej obsadzone było 65 urzędów miast na prawach powiatu, najmniej - 49 Samorządowych Kolegiów Odwoławczych (SKO). Według danych GUS rozpiętość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w administracji samorządowej wg województw: od 4327 zł na mazowszu do 3177 zł w woj. warmińsko-mazurskim; przeciętna ogólnokrajowa 3595 zł. Przeciętne wynagrodzenia brutto w starostwach powiatowych - 3246 zł (wzrost o 196 zł), w urzędach miast na prawach powiatów - 4328 zł (wzrost o 102 zł), w urzędach marszałkowskich 4500 zł (wzrost rok do roku o ponad 260 zł), najwięcej w SKO - przeciętnie 6090 zł brutto.

• 3 maja 2011
Święto Narodowe Trzeciego Maja przywrócone do kalendarza polskich świąt państwowych w 1990 r., obchodzone w rocznice uchwalenia w 1791 r. przez Sejm Czteroletni Ustawy Rządowej zwanej później Konstytucją 3 Maja. Ta postępowa ustawa zrównywała politycznie mieszczan i szlachtę, brała chłopów pod ochroną państwa, znosiła zgubne dla stanowienia prawa liberum veto, ograniczała znaczenie sejmików, w miejsce zanarchizowanego starego porządku ustanawiała monarchię konstytucyjną. Jej żywot był niestety krótki. Została obalona w połowie 1792 r. na skutek działalności konfederacji targowickiej torującej drogę do militarnej interwencji wojsk carskich i II rozbioru Polski. Zaborcom daleko jeszcze było do konstytucyjnych norm rządzenia w swoich państwach: Prusy wprowadziły konstytucję w 1850 r., Austro-Węgry - w 1867 r., a Rosja dopiero w 1906 r. Nasza Konstytucja 3 Maja uznawana jest za pierwszą ustawę zasadniczą na kontynencie europejskim, drugą na świecie - po Konstytucji Stanów Zjednoczonych z 1787 r. Niektóre źródła historyczne wskazują, że pierwszą konstytucją na świecie była jednak Konstytucja Republiki Korsyki z 1755 r. (władzę ustawodawczą sprawował na wyzwolonej wyspie wybierany co trzy lata parlament, nadto - jak nikt przedtem i ponad 100 lat potem - dawała prawa wyborcze kobietom), drugą amerykańska, a Konstytucja 3 Maja trzecią (drugą w Europie). Następną była konstytucja francuska z 3 września 1791 r. Od 2007 roku dzień 3 maja upamiętniający Ustawę Rządową z 1791 r. jest również świętem narodowym Litwy. Litwini brali udział w jej tworzeniu, w budowie zrębów nowoczesnych reform w ówczesnej Europie.

• 1 maja 2011
1 maja 2004 r. w Dublinie wciągnięta została na unijny maszt polska flaga. Nasze członkostwo w Unii Europejskiej stało się faktem. Silne unijne wsparcie we współfinansowaniu tysięcy inwestycji wprowadziło nasz kraj na nowy poziom rozwoju. Z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności zrealizowano lub są w fazie realizacji projekty o łącznym budżecie ponad 350 mld zł - to więcej niż suma wydatków zaplanowanych w budżecie państwa na cały 2011 rok. W podanej kwocie wsparcie UE przekracza 200 mld zł. Unijne pieniądze pozwoliły Polsce zdecydowanie mniej dotkliwie przejść przez światowy kryzys gospodarczy w latach 2008-2010. Stosunkowo największe korzystne zmiany poziomu życia, nastąpiły na wsi. Płatności bezpośrednie dla rolników pozwoliły na liczne inwestycje w ich gospodarstwach. Wielu polskich przedsiębiorców dobrze wykorzystało możliwości eksportowe i kooperacyjne. Wraz z upływem siedmiu lat członkostwa otwierają się przez Polakami ostatnie unijne rynki pracy - w Austrii i w Niemczech, także w nie będącej członkiem ale silnie powiązanej z UE Szwajcarii. Za dwa miesiące Polska rozpoczyna swoja pierwszą prezydencję - unijne przewodnictwo.

poprzedni miesiąc   •••   następny miesiąc