WYBÓR  ROKU i miesiąca
2011  KRONIKA - szybki przegląd

DIARIUSZ REGIOsetu - Marzec 2011 r.

poprzedni miesiąc   •••   następny miesiąc

Niektóre linki zewnętrzne mogą już nie działać

• 31 marca 2011
Podczas kolejnego posiedzenia Forum Debaty Publicznej poddano ocenie - przygotowany przez Kancelarię Prezydenta RP na podstawie tzw. białej księgi zawierającej listę postulatów środowisk samorządowców - projekt ustawy, który zakłada m.in. wprowadzenie na szczeblu samorządowym: inicjatywy uchwałodawczej, wysłuchania publicznego i interpelacji obywatelskiej. Założono w nim także możliwość tworzenia Funduszu Inicjatyw Lokalnych, który miałby finansować przedsięwzięcia gminy lub powiatu realizowane przez instytucje społeczeństwa obywatelskiego, opisano mechanizmy dotyczące powstawania stowarzyszeń mieszkańców, które będą mogły być partnerem dla lokalnej władzy w realizowaniu przedsięwzięć infrastrukturalnych, sformułowano relacje między powiatami a gminami. W związku z tą ostatnia kwestią przewidziano powstanie konwentów powiatowych i konwentów wojewódzkich, które miałaby być stałą płaszczyzną współpracy między szczeblami samorządu terytorialnego. Członkowie Forum za korzystne uznali m.in. zabiegi wzmagające aktywność obywatelską oraz dążenie do wzmocnienia współpracy samorządów. Zwracali przy tym uwagę na potrzebę przeznaczenia dodatkowych środków finansowych i zatrudnienia większej liczby urzędników, którzy będą obsługiwali te nowe zadania. Projekt ustawy o wzmocnieniu udziału mieszkańców w samorządzie terytorialnym, współdziałaniu gmin, powiatów i województw oraz o zmianie niektórych ustaw ma trafić do Sejmu na przełomie kwietnia i maja, obecnie jest poddany konsultacjom społecznym; tekst można pobrać ze strony Prezydenta RP.

• 29 marzec 2011
Mazowszu grozi zmniejszenie unijnych dotacji w kolejnym okresie budżetowym UE (lata 2014-2020), bo przekroczyło poziom 75% średniego unijnego PKB. Oznacza to utratę nawet 1,5 mld zł wsparcia rocznie. Paradoskalnie wydźwignięcie się z biedy grozi biedą ponownie. Aby do tego nie dopuścić analizowano wydzielenie z Mazowsza stołecznej Warszawy tworząc z jednego dwa regiony statystyczne: Warszawę i Mazowsze poza obszarem stolicy, co pozwoliłoby Mazowszu utrzymać się w grupie najbiedniejszych regionów UE. Niestety, nie jest to możliwe. Innym rozwiązaniem mogłoby być stworzenia grupy tzw. regionów przejściowych przy ubieganiu się o środki unijne. W skali Europy w podobnej sytuacji jest 36 regionów, m.in. hiszpańskie: Andaluzja i Galicja, także niemieckie: Saksonia-Anhalt, Meklemburgia, Pomorze Przednie. Po przyjęciu do UE Bułgarii i Rumunii średni unijny wskaźnik PKB wyraźnie się obniżył potęgując prezentowany problem. Brak jakiegokolwiek rozwiązania ostro wyhamuje modernizację dróg, kolei, wodociągów, oczyszczalni ścieków, szpitali, budowę sieci szerokopasmowego internetu, które obecnie są realizowane na Mazowszu dzięki dostępowi do programów mających unijne wsparcie.

• 28 marca 2011
Podsumowano czteroletni projekt na rzecz poprawy jakości usług świadczonych przez administrację lokalną, prowadzony w ramach dotacji pokrywającej 85% kosztów uzyskanej z Norweskiego Mechanizmu Finansowego (EOG) wspólnie przez Związek Miast Polskich, Związek Powiatów Polskich i Związek Gmin Wiejskich w partnerstwie z Norweskim Związkiem Władz Lokalnych i Regionalnych. W projekcie uczestniczyło ponad 2500 samorządowców z kilkuset gmin, miast i powiatów. Realizowany w latach 2007-2010 projekt bazował na doświadczeniach samorządów Europy Zachodniej, a szczególnie Norwegii. W jego ramach zorganizowano liczne szkolenia, m.in. w zakresie e-administracji, zarządzania strategicznego, zarządzania usługami, także cztery edycje konkursu Samorządowy Lider Zarządzania. Polscy samorządowcy wizytowali 36 jednostek władzy lokalnej w Norwegii, odbywali tam także staże. Norweski Mechanizm Finansowy i Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego to instrumenty finansowe przeznaczone dla nowych państw członkowskich Unii Europejskiej. Są to dodatkowe, obok Funduszy Strukturalnych i Funduszu Spójności, źródła bezzwrotnej pomocy zagranicznej. Państwami - Darczyńcami są trzy kraje EFTA (Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu) - Norwegia, Islandia i Lichtenstein, które w zamian uzyskały możliwość korzystania ze swobód Jednolitego Rynku UE.

• 26 marca 2011
Wczoraj Sejm uchwalił ustawę zmieniającą funkcjonowanie systemu ubezpieczeń społecznych, w tym funkcjonowanie Otwartych Funduszy Emerytalnych (OFE), będących jego częścią. Dalszy bieg legislacyjny to ustosunkowanie się Senatu a następnie Prezydenta. W wypadku akceptacji pozostaje jeszcze ogłoszenie aktu w Dzienniku Ustaw. Jeżeli to wszystko nastąpi do końca marca, zmiany wejdą w życie 30 dni później. Mająca charakter podatku składka emerytalna (19,52% od wynagrodzenia pracownika) była, jest i będzie w gestii ubezpieczyciela gwarantującego świadczenie. Od 1 maja br. struktura składki będzie następująca: 12,22% wynagrodzenia pracownika - jak dotychczas - zostanie zapisane w ZUS na indywidualnym koncie uprawnień emerytalnych, 5% jego wynagrodzenia trafi w ZUS na indywidualne waloryzowane subkonto ubezpieczonego (ten składnik zmaleje do 3,8% od 1 stycznia 2017 r.) - wcześniej nie było takiego subkonta, 2,3% - będzie przekazane przez ZUS na konto ubezpieczonego w OFE (od 1 stycznia 2017 r. 3,5%) - dotąd ZUS przekazywał do OFE 7,3% wynagrodzenia pracownika. Nowa ustawa zawiera też istotne preferencje dla oszczędzających na indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (IKZE), do których przez cały rok 2012 będzie można przenieść swoje pieniądze zgromadzone na indywidualnych kontach emerytalnych (IKE), które nie podlegają takim preferencjom. Niektórzy prawnicy wysuwają zarzut niekonstytucyjności uchwalonej ustawy.

• 25 marca 2011
Rada Europejska na szczycie w Brukseli przyjęła opracowany przez przewodniczącego Hermana Van Rompuya "Pakt euro plus". Jest to korzystnie zmodyfikowana wcześniejsza propozycja francusko-niemiecka. Pakt obejmuje reguły służące reagowaniu na kryzys, zachowaniu stabilności finansowej i wzmocnieniu zarządzania gospodarczego oraz konkurencyjność strefy euro i całej Unii Europejskiej. Pakt skupia się na sprawach krajów, które wprowadziły wspólną walutę euro (jest ich obecnie 17), ma jednak charakter otwarty. W czasie szczytu uczestnictwo w pakcie zadeklarowało także sześć krajów członkowskich spoza eurolandu: Bułgaria, Dania, Litwa, Łotwa, Polska i Rumunia. Nie zgłosiły akcesu do paktu: Czechy, Szwecja, Węgry i Wielka Brytania. Więcej informacji w komunikacie Rady.

• 23 marca 2011
Równo 100 dni pozostało do objęcia przez Polskę Prezydencji Unii Europejskiej. Z tej okazji na Uniwersytecie Warszawskim "Forum - Pro100 do Prezydencji" zorganizowały wspólnie Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce, Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP oraz Katedra Europeistyki Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW. Forum można oglądać na żywo na stronach internetowych organizatorów oraz przez telemost uniwersytecki: w Krakowie na UJ, w Lublinie na UMCS, w Olsztynie na UWM, w Poznaniu na UAM oraz we Wrocławiu na UWr. Trzy części forum - poza pytaniami i odpowiedziami - obejmują grupy tematów: (1) Stan przygotowań polskiej administracji do tego historycznego wydarzenia, (2) Polityka wschodnia Unii Europejskiej, (3) Prezydencja a Europejski Rok Wolontariatu. W ramach prezydencji w pięciu miastach - Krakowie, Poznaniu, Sopocie, Warszawie i Wrocławiu - znajdować się będą tzw. centralne obiekty konferencyjne, przewidziane na spotkania na szczeblu ministerialnym.

• 22 marca 2011
W studio telewizyjnym ogólnopolskiego programu 1 TVP zaprezentowali wczoraj swoje stanowiska na temat zmian w systemie emerytalnym (wcześniej polemizujący na łamach prasy) znani ekonomiści: urzędujący minister finansów Jacek Rostowski i b.minister finansów w trzech rządach Leszek Balcerowicz. Obu łączy zgodne stanowisko, że dług publiczny jest zbyt wysoki i zbyt szybko narasta, różni natomiast wybrana (wskazana) droga przeciwdziałania temu niekorzystnemu zjawisku. Minister Jacek Rostowski opowiada się za szybką redukcją odpisu z ZUS do OFE, co jest zabiegiem dającym zamierzony efekt w krótkim czasie bez dotkliwych skutków społecznych oraz dalszymi działaniami zwiększającymi przychody i ograniczającymi wydatki budżetowe w następnej kolejności, natomiast prof. Leszek Balcerowicz forsowane zmiany w OFE uważa za błąd i wysuwa na plan pierwszy listę kilkunastu działań redukujących dług, w tym część dość wrażliwych społecznie, których wprowadzenia w życie nie podjęło kilka kolejnych rządów. Wydaje się, że ostry sprzeciw wobec projektu OFE, poza argumentacją ekonomiczną, ma na celu również wymuszenie podjęcia przez rząd koniecznych działań reformujących całość finansów publicznych. Łatwy bieżący rezultat, który można osiągnąć z "operacji OFE" - podjętej dopiero teraz gdy doszliśmy do niebezpiecznej granicy zadłużenia - może jednak znowu odsunąć w czasie potrzebne gruntowne planowe równoważenie wydatków i dochodów państwa. Poza wszystkim debata wykazała jak bardzo trudno jest wybitnym specjalistom przełożyć treść fachowych argumentów na język zrozumiały dla szerokiej publiczności, a przecież głównie po to zaaranżowano spotkanie obu Panów w publicznej stacji docierającej "pod strzechy". Ważna funkcja edukacyjna programu niestety nie została spełniona.

• 21 marca 2011
Unia Metropolii Polskich poparła inicjatywę europejskiego Stowarzyszenia Eurocities na rzecz wyodrębnienia specjalnego funduszu metropolitalno-miejskiego z Funduszu Spójności UE w prespektywie finansowej 2014-2020. Założone w 1986 r. Eurocities skupia obecnie 140 miast z 30 krajów, głównie członków UE. Podstawą wspomnianej inicjatywy jest diagnoza, iż sieć metropolii (nie tylko tych największych) to podstawowy czynnik spójności terytorialnej i konkurencyjności Europy - w sytuacji, gdy globalna gospodarka oparta na wiedzy coraz silniej się metropolizuje. Zdaniem Unii Metropolii Polskich w naszym kraju także powinien powstać specjalny program operacyjny na przyszłe siedmiolecie. Program ten - zgodnie z Koncepcją Przestrzennego Zagospodarowania Kraju i Długookresową Strategią Rozwoju Kraju - powinien być nakierowany na budowanie sieci polskich metropolii, jako fragmentu takiej sieci w całej Unii. Prezydenci największych polskich miast argumentują, że takie rozwiązanie przyczyni się do spójności terytorialnej Europy, zaś w wymiarze krajowym stanie się czynnikiem rozwoju i jego równoważenia - o ile polski program operacyjny na lata 2014-2020 obejmie oprócz metropolii także inne duże ośrodki miejskie.

• 18 marca 2011
Od kilku dni portal Your Europe (Twoja Europa) - który ma ułatwić poruszanie się po wspólnym europejskim rynku i korzystanie z możliwości nauki, pracy, leczenia - jest dostępny w całości także w języku polskim. Można tam znaleźć szeroki zestaw przystępnie podanych informacje o prawach obywateli Unii Europejskiej, adresy instytucji i organizacji świadczących pomoc oraz odnośniki do aktów prawnych. Portal składa się z dwóch wydzielonych części: Obywatele (obecnie w sześciu językach, w kolejnych niebawem) - w niej bloki: Podróże, Praca, Pojazdy, Prawo pobytu, Edukacja i młodzież, Zdrowie, Rodzina, Zakupy oraz Przedsiębiorstwa (już w 23 językach) z blokami: Początki, Zarządzanie, Rozwój, Rynek, Innowacyjność, Finansowanie i wsparcie, Zakończenie działalności, Odpowiedzialność.

• 17 marca 2011
W II półroczu br. Ministerstwo Rolnictwa ma ogłosić konkursy o dotacje na budowę lokalnych targowisk w ramach działania "Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej" objętego PROW 2007-2013. Przygotowywana nowela rozporządzenia umożliwi wdrożenie programu "Mój rynek", obejmujący budowę 80 nowych i modernizację ok. 200 targowisk istniejących w miejscowościach do 50 tys. mieszkańców. Planowane jest przeznaczenie na ten cel 70 mln euro. Program "Mój rynek" ma wesprzeć obrót targowiskowy produktów rolno-spożywczych.

• 15 marca 2011
Projekt "Dojrzały przedsiębiorca", opracowany przez Powiatowy Urząd Pracy w Gdańsku, został mianowany do tegorocznej edycji Europejskiej Nagrody Przedsiębiorczości w kategorii Krzewienie ducha przedsiębiorczości, obok projektów: hiszpańskiego "Transformacja biznesowego krajobrazu Barcelony" i tureckiego "Pracowici i przedsiębiorczy jak pszczoły". W sumie do tegorocznej Europejskiej Nagrody Przedsiębiorczości w ramach konkursów krajowych ubiegało się 399 projektów z 29 krajów Europy. Jury, składające się z wybitnych przedstawicieli biznesu, rządów i środowiska akademickiego, oceniło 54 wybrane projekty, spośród nich nominowano dwanaście w pięciu kategoriach, w tym projekt polski. Ceremonia wręczenia nagród w Budapeszcie w 24 i 25 maja br. W ubiegłym roku nagrodę tę otrzymał oryginalny projekt PUP w Nysie.

• 14 marca 2011
Po jesiennym Powszechnym Spisem Rolnym 2010 zbliża sie czas Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań (NSP 2011). Dobiega końca obchód przedspisowy w gminach. Spis rozpocznie się 1 kwietnia br. i potrwa trzy miesiące - do końca czerwca. Będzie to pierwszy spis powszechny od czasu wejścia Polski do Unii Europejskiej. W czasie NSP 2011 spisywane będą osoby, które stale zamieszkują lub czasowo przebywają w mieszkaniach, budynkach, obiektach i pomieszczeniach oraz osoby, które nie posiadają miejsca zamieszkania. Oprócz osób spisane zostaną także mieszkania i budynki, w których znajdują się mieszkania, oraz zamieszkane obiekty zbiorowego zakwaterowania. Wszystko wg stanu na 31 marca 2011 r., godz. 24:00. Więcej informacji na stronie GUS.

• 11 marca 2011
W Belwederze odbyła się debata nad rządowym projektem zmian w systemie emerytalnym. Na zaproszenie Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego wzięło w niej udział 14 ekspertów, prezentujących wcześniej w mediach różne stanowiska odnoszące się do zmiany podziału składki między ZUS a OFE. Podczas debaty Prezydent miał możliwość poznać całe spektrum racji, co - jak podkreślił - jest ważne z punktu widzenia jego decyzji w sprawie ustawy, jeżeli zostanie ona uchwalona w parlamencie.

• 10 marca 2011
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego konsultuje założenia nowej Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030. Zastąpi ona dotychczasową strategię z 2001 r., która nie uwzględniała zmian wynikających z reformy administracyjnej obowiązującej od 1999 r. oraz wejścia Polski w 2004 r. do Unii Europejskiej. Istotnym założeniem jest uznanie 18 miast wojewódzkich (po dwa w kujawsko-pomorskim i lubuskim) oraz Bielsko-Białej, Częstochowy, Elbląga, Koszalina, Płocka, Słupska, Radomia i Rybnika za ośrodki będące podstawą rozwoju Polski w czasie najbliższych 20 lat. Zdaniem zespołu przygotowującego Koncepcję konkurowanie naszego kraju w Europie wymaga zbudowania metropolii policentrycznych i wykorzystania ich na rzecz rozwoju całego państwa. W najbliższych dniach na temat Koncepcji będą dyskutować przedstawiciele resortu i członkowie Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

• 8 marca 2011
Rząd określił zmiany w systemie emerytalnym, które przedstawi w ciągu kilku dni do rozpatrzenia przez Sejm. Zasadnicza zmiana polega na zmniejszeniu części składki emerytalnej przekazywanej do Otwartych Funduszy Emerytalnych. Dotychczas jest to 7,3% liczone od wynagrodzenia ubezpieczonego, rząd chce aby było to 2,3%. W OFE zgromadzonych jest blisko 180 mld zł odpisanych ze składek 15,3 mln przyszłych emerytów. Różnica 5% ma być przeksięgowana na specjalne, waloryzowane rejestry w ZUS i być dziedziczona w sposób identyczny jak w OFE. Do 2017 r. odpis do OFE ma wzrosnąć do 3,8%. Reformą emerytalną uchwaloną w 1999 r. objęto osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r. Oparto ją na trzech filarach: I - ZUS, II - OFE, III - Indywidualne Konta Emerytalne. Dwa pierwsze filary są obowiązkowe, trzeci jest dobrowolny - jak na razie wzbudza małe zainteresowanie, niesłusznie. Już w chwili uchwalania reformy pełne składki odprowadzane do ZUS (19,52% od wynagrodzenia osób pracujących) z trudem bilansowały się z wypłatami emerytur. Od utworzenia II filaru do ZUS wpływała tylko część (2/3) składki emerytalnej. Aby fakt ten nie pogłębił deficytu w ZUS jego finanse miały być równoważone przede wszystkim wpływami z prywatyzacji; jej tempo było jednak zbyt wolne. Nadto szybko zaczęto psuć reformę. W latach 2001-2005 uchwalono dodatkowe preferencje dla służb mundurowych, w latach 2005-2007 - dodatkowe preferencje dla pracowników górnictwa. Dopiero w roku 2008 nastąpiły pierwsze działania naprawcze: likwidacja emerytur pomostowych. Dalsze zachowanie status quo w równoległym prowadzeniu dwóch systemów w obecnym kształcie: nowego (przyszłych emerytów) ze składką dzieloną miedzy ZUS (12,22% wynagrodzenia pracownika) a OFE (7,3%) i starego, bez OFE, w którym jest obecnie 5,5 milionów emerytów, wymaga zaciągania potęgujących się pożyczek jeszcze przez następne wiele lat. Dzisiejsi emeryci, którym nie dane było uczestniczyć w OFE, odprowadzali na cele emerytalne również owe 19,52% od swoich wynagrodzeń. Ich składki zostały jednak dawno wykorzystane na emerytury rodziców i dziadków. Dlatego system repartycyjnym, tzn. opartym na solidarności pokoleń, musi nadal obowiązywać przez ileś lat. Proponowane zmiany mają ponadto korzystniej wymierzyć wielkość naszego długu publicznego według definicji UE, co nie jest bez znaczenia. W sprawie aktualnych zmian w OFE ostro dyskutują ekonomiści, zwracając uwagę na szerszy problem, jakim jest przedłużający się brak kompleksowych reform finansów publicznych. Składkę emerytalną z częścią kapitałową (OFE) wprowadziło również kilka innych krajów europejskich (np. Szwecja), przygotowują Czechy, zlikwidowały Węgry. Tam gdzie to funkcjonuje odpisy nie są tak wysokie jak u nas.

• 7 marca 2011
Pierwsze w kraju biuro radnego działa od miesiąca w Jaworznie. Obietnicę daną w kampanii przed wyborami samorządowymi spełnił Mariusz Burczy (42) z Rady Miejskiej. Biuro mieści się przy ul. św. Wojciecha 2, działa pięć dni w tygodniu (pn, śr, pt 14-18; wt, cz 10-14; tel. 888 619 816). Tak ma być przez całą kadencję. Na założonej stronie internetowej www.burczy.pl radny będzie składał raport ze swojej działalności. Mariusz Burczy przełamał zwyczaj pełnienia dyżurów radnych w urzędach, szkołach, bibliotekach, domach kultury, remizach strażackich; przeniósł na grunt samorządowy możliwość bezpośredniego i częstego kontaktu z wyborcami we własnym biurze, tak jak ma to miejsce w biurach poselskich czy senatorskich, tylko radny jest osobiście dostępny znacznie częściej. Na opłacenie lokalu i zatrudnienie osoby skierowanej przez miejscowy Urząd Pracy radny przeznacza swoją dietę wynoszącą 1830 zł.

• 4 marca 2011
Szacunkowe dane o wykonaniu budżetu państwa za okres styczeń-grudzień 2010 r. podane przez Ministerstwo Finansów: dochody 250,3 mld zł (100,5% planu), w tym dochody podatkowe 222,6 mld zł (88,9%); wydatki 294,9 mld zł (97,9% planu), w tym obsługa długu krajowego i zadłużenia zagranicznego 34,9 mld zł (11,8%), dotacje do Funduszu Emerytalno-Rentowego i Funduszu Ubezpieczeń Społecznych 53,0 mld zł (18,0%); deficyt 44,5 mld zł (85,4% planu). Dokument na stronie MF.

• 2 marca 2011
Ministerstwo Finansów ogłosiło komunikat przedstawiajacy wstępne wykonanie budżetów jednostek samorządu terytorialnego za 2010 r.: gminy (dochody 71 992 mln zł - 96,2% planu; wydatki 79 388 mln zł - 91,5% planu; deficyt 7 396 mln zł), powiaty (dochody 22 470 mln zł - 97,8% planu; wydatki 23 742 mln zł - 93,6% planu; deficyt 1 272 mln zł), miasta na prawach powiatów (dochody 53 734 mln zł - 98,3% planu; wydatki 58 652 mln zł - 92,4% planu; deficyt 4 918 mln zł), województwa (dochody 14 152 mln zł - 98,6% planu; wydatki 15 155 mln zł - 89,9% planu; deficyt 1 003 mln zł). Razem JST: dochody 162 348 mln zł - 97,3% planu (wyższe o 5% w stosunku do roku 2009); wydatki 176 937 mln zł - 91,9% planu (wyższe o 6% w stosunku do roku 2009); deficyt 14 589 mln zł; 56,7% planu. Dokument na stronie MF.

poprzedni miesiąc   •••   następny miesiąc