WYBÓR  ROKU i miesiąca
2010  KRONIKA - szybki przegląd

DIARIUSZ REGIOsetu - Wrzesień 2010 r.

poprzedni miesiąc   •••   następny miesiąc

Niektóre linki zewnętrzne mogą już nie działać

• 29 września 2010
Strona Samorządowa Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego wydała wczoraj oświadczenie, w którym odnosi się do prezentowanych ostatnio wypowiedzi przedstawicieli rządu w kwestii wpływu zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego na stan finansów publicznych państwa oraz zapowiedzi obciążenia gmin unijnymi karami za nieuregulowanie gospodarki odpadami komunalnymi. Tekst oświadczenia.

• 28 września 2010
Z inicjatywy fundacji "Forum Obywatelskiego Rozwoju" założonej przez prof. Leszka Balcerowicza, byłego ministra finansów i byłego prezesa NBP, powstała "Koalicja na rzecz zmniejszenia długu publicznego w Polsce". Dzisiaj Profesor uruchomił w centrum Warszawy (Aleje Jerozolimskie róg Marszałkowskiej) licznik długu, na którym można obserwować jego wartość, wciąż niestety rosnącą o ponad 100 tys. zł na minutę, 6 mln zł na godzinę i 150 mln zł na dobę. Zarejestrowany w chwili uruchomienia zegara dług publiczny Polski zbliżał się do 731 miliardów zł (w tym ok. 6% to dług jednostek samorządu, najczęściej zaciągany na wyprzedzające finansowanie inwestycji wspieranych przez UE), ponadto prywatne zadłużenie Polaków to także prawie 700 miliardów zł. Sumując te kwoty statystyczny Polak (teraz lub w przyszłości) musi świadczyć na rzecz spłaty prawie 38 tys. zł, w tym niemal połowa to kwota, na którą zadłużył się decydując o tym sam, a druga połowa to dług, który w jego imieniu zaciągnęło państwo. Łączny dług publiczny gospodarek całego globu podawany przez tygodnik The Economist" sięga obecnie 36 bilionów dolarów amerykańskich (od roku 2005 powiększył się kwotowo o połowę; w tym samym okresie dług Polski wzrósł o 75%). Na zamieszczonej tam mapie świata można sprawdzić zadłużenie poszczególnych państw. Polska z podanym tam tegorocznym wskaźnikiem 49,5% PKB wypada na tle Europy Zachodniej jeszcze nie najgorzej: dług publiczny Francji wynosi ponad 82% PKB, tyle samo Portugalii, dług Irlandii, Niemiec i Wielkiej Brytanii - po 75%, Węgier - 72%, Austrii - 68%, Hiszpanii - 61%, a Włoch aż 118% i Grecji - 128% PKB. W naszym ważnym wspólnym interesie jest aby kandydaci do rządzenia Polską mieli w swych szeregach wielu mądrych ekonomistów i dobrze znających się na gospodarce polityków. Konstytucja RP (art. 216 ust.5) wyraźnie mówi, że nie wolno zaciągać pożyczek lub udzielać gwarancji i poręczeń finansowych, w następstwie których państwowy dług publiczny przekroczy 3/5 wartości rocznego produktu krajowego brutto. Sposób obliczania wartości rocznego produktu krajowego brutto oraz państwowego długu publicznego określa ustawa. Miejsce publikacji tej ustawy: Dz.U. 2009.157.1240 i 1241. W latach 2005-2007 polski dług publiczny wzrósł o 45% (o 60,1 mld USD), w latach 2007-2010 - o 21% (o 30,5 mld USD). Dodając do tego planowany przyrost długu w przyszłym roku, okres 2007-2011 zamknie się wskaźnikiem powiększenia o 38% (kwotowo o 55,1 mld USD).

• 27 września 2010
Osoby urodzone przed 1 sierpnia 1972 r. zamierzające kandydować na radnych sejmików województw, rad powiatów, rad gmin i ich dzielnic, a także na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast obowiązane są złożyć oświadczenie lustracyjne o ewentualnych związkach ze służbami specjalnymi PRL. Złożenie prawdziwego oświadczenia nie stanowi przeszkody w kandydowaniu. Oświadczenia lustracyjnego nie muszą składać osoby, który już je złożyły po dniu 14 września 2007 r. w związku z pełnieniem funkcji publicznej. Są one jednak zobowiązane do złożenia informacji o tym fakcie. Oświadczenia lustracyjne lub informacje o wcześniejszym złożeniu oświadczenia lustracyjnego - wyłącznie na wzorach określonych ustawą (Dz.U. 2007.165.1171) - kandydaci składają do właściwych komisji wyborczych wraz ze swoją pisemną zgodą na kandydowanie.

• 23 września 2010
Przed wyborami samorządowymi partie reprezentowane w parlamencie zgłaszają różne propozycje, najczęściej wynikające z ich bieżących interesów politycznych. PSL zleciło ekspertyzę w celu zbadania czy nie występuje niezgodność z konstytucją przywrócenia - możliwego do końca kadencji 1994-1998 władz samorządowych - łączenie mandatu we władzach samorządowych z mandatem posła lub senatora. Od trzech kadencji ograniczenie takie dotyczy radnych, członków zarządu powiatu, województwa lub związku komunalnego oraz wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, także ich zastępców. Powrót do łączenia mandatu posła z mandatem samorządowym może rozwiązać problem danej partii z deficytem kandydatów, a także oznaczać silniejsze zdyscyplinowanie partyjne danej osoby mającej jednocześnie na względzie swoją pozycję polityczną w obu tych władzach. Natomiast bycie jednocześnie wybranym samorządowcem i wybranym senatorem mogłoby stanowić substytut postulowamnej od jakiegoś czasu silnej funkcji samorządowej Senatu. Z kolei PiS chce, by wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast mogli pełnić swoje funkcje przez maksymalnie dwie kadencje, co ma automatycznie eliminować możliwość kontynuowania dobrego, sprawdzonego w praktyce, zarządzenia gminą dowolnej wielkości przez osobę dwukrotnie już obdarzoną zaufaniem mieszkańców. Najczęściej nieporadny lub "nadmiernie poradny" wójt, burmistrz, prezydent miasta nie zostaje wybrany na druga kadencję. Kolejną propozycją PiS jest nie umieszczanie na listach wyborczych kandydatów, wobec których toczy się dochodzenie prokuratorskie. Oznacza to przypisywanie osobie potencjalnego kandydata winy, zanim sprawę rozpatrzy i wyda prawomocny wyrok niezawisły sąd. W opinii wielu środowisk samorząd terytorialny funkcjonuje w Polsce dobrze. Nie znaczy to, że nie należy, tego funkcjonowania poprawiać. Jednak pospieszne pomysły przedstawiane dopiero w czasie trwającej już kampanii, na dwa miesiące przed głosowaniem, mają zwykle na celu poprawić wynik wyborczy danego ugrupowania lub (co wychodzi na to samo) osłabić konkurencję.

• 21 września 2010
Od wczoraj oficjalnie trwa kampania wyborcza do samorządów terytorialnych. Ogłoszone zostało Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 17 września 2010 r. w sprawie zarządzenia wyborów do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, Rady m.st. Warszawy i rad dzielnic m.st. Warszawy oraz wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast (Dz.U. 2010.171.1151). Zasadą w wyborach samorządowych jest wybór radnych i szefów gmin przez mieszkańców danej gminy (dzielnicy) w głosowaniu na terenie tej gminy (dzielnicy). Dlatego w tych wyborach nie są wydawane zaświadczenia uprawniające do oddania głosu poza miejscem stałego zamieszkania.

• 20 września 2010
W zbliżających się wyborach samorządowych (radnych wszystkich szczebli oraz wójtów, burmistrzów i prezydentów miast) po raz pierwszy będzie można głosować przez pełnomocnika. Rozporządzenie Ministra SWiA w tej sprawie zostało opublikowane 16 bm. (Dz.U. 2010.170.1146). W rozporządzeniu określono m.in. tryb postępowania w sprawie sporządzenia aktu pełnomocnictwa oraz wzory niezbędnych wniosków. Wniosek o sporządzenie aktu pełnomocnictwa osoba niepełnosprawna lub starsza (powyżej 75 lat) można już teraz dostarczyć do urzędu gminy; ostateczny termin upływa na 10 dni przed wyborami. Jeżeli wniosek spełnia wymagania formalne, urząd gminy (zgodnie z przepisami wójt lub upoważniony pracownik) uzgadnia z wyborcą lub osobą, która wyraziła zgodę na przyjęcie aktu pełnomocnictwa termin sporządzenia właściwego dokumentu potwierdzającego możliwość głosowania w imieniu innej osoby.

• 19 września 2010
Prezydent RP Bronisław Komorowski wraz z Małżonką wziął udział w Dożynkach Prezydenckich, które odbyły się w Spale; główne uroczystości na stadionie miejscowego Centralnego Ośrodka Sportu. Prezydent podziękował rolnikom za plony oraz zapowiedział osobiste zaangażowanie w rozwiązywanie problemów wsi, w tym kontynuowanie starań o utrzymanie jak najlepszego systemu dopłat unijnych dla polskich rolników. Dożynki Prezydenckie w Spale po raz pierwszy zorganizował w 1927 roku prezydent Ignacy Mościcki, odbywały się one do 1938 roku. Po II wojnie światowej uroczystościami w 2000 roku reaktywował tę tradycję prezydent Aleksander Kwaśniewski. W Dożynkach Prezydenckich w Spale brał udział także prezydent Lech Kaczyński.

• 17 września 2010
Rząd przyjął projekt ustawy o opiece nad dziećmi. Wymieniono w nim cztery formy opieki obejmujące dzieci do lat trzech, w niektórych uzasadnionych wypadkach do lat czterech; przy każdej z nich podano kwalifikacje wymagane od osób sprawujących opiekę: (1) żłobek prowadzony przez gminę jako gminna jednostka budżetowa, także przez osoby fizyczne, prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, czas opieki do 10 godzin dziennie, (2) klub dziecięcy - czas opieki maksymalnie 5 godzin dziennie, (3) opiekun dzienny - osoba fizyczne, zatrudniona przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, sprawująca opiekę maksymalnie na pięciorgiem dzieci w swoim domu lub mieszkaniu, wyłoniona w drodze konkursu, (4) niania - osoba fizyczna zatrudniona bezpośrednio przez rodzinę, w której oboje rodzice (lub rodzic samotnie wychowujący dziecko) pracują na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej lub prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą. Za nianię zgłoszoną do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych budżet państwa będzie opłacać składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne liczone od kwoty najniższego wynagrodzenia za pracę (w tym roku jest to 1317 zł). W przypadku, gdy niania otrzymywać będzie wynagrodzenie wyższe od najniższego, różnicę za składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne pokrywać będą rodzice. Zdaniem rządu nowa ustawa przez aktywizację zawodową matek i wzrost zatrudnienia w gminie ma przyczynić się pośrednio do zwiększenia dochodów samorządów. Po przejściu drogi legislacyjnej w parlamencie wdrożenie ustawy będzie należało do władz samorządowych, które będą mogły i musiały wykazać się pożądaną aktywnością.

• 15 września 2010
Prezes Rady Ministrów Donald Tusk zarządził na dzień 21 listopada 2010 r. wybory samorządowe: radnych do sejmików województw, rad powiatów, rad gmin, rady m.st. Warszawy i rad dzielnic m.st. Warszawy oraz wójtów, burmistrzów i prezydentów miast na kadencję 2010-2014. Dwa tygodnie później (5 grudnia br.) odbędzie się II tura wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Państwowa Komisja Wyborcza przygotowała pierwsze wyjaśnienia dotyczące wyborów samorządowych: opublikowano podstawowe informacje i formularze związane z zakładaniem komitetów wyborczych. Kandydatów na radnych można zgłaszać do 22 października, kandydatów na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast - do 27 października br. Oficjalna wersja kalendarza związanego z listopadowymi wyborami samorządowymi zostanie opublikowana w Dzienniku Ustaw jako załącznik do rozporządzenia premiera w sprawie zarządzenia wyborów.

• 14 września 2010
Fundacji Promocji Gmin Polskich oferuje gminom pomoc w zakupach komputerów i dostępu do internetu - dla bibliotek, szkół, świetlic i innych placówek - nawet za 15% ich ceny dzięki dofinansowaniu UE. Fundacja oferuje też pomoc w opracowaniu kompletnego wniosku wraz z analizą finansową projektu, w przygotowaniu odpowiednich uchwał Rady Gminy oraz w pilotowaniu wniosku do podpisania umowy, a dokładnie do momentu ogłoszenia listy projektów, które uzyskały dofinansowanie. Podobne projekty zostały już zrealizowane w około 100 gminach. Ze względu na bardzo krótki czas jaki został do złożenia wniosków (29 październik 2010 r.), tylko te gminy, które zgłoszą do Fundacji swoje zainteresowanie projektem do 20 września br., będą mogły realnie liczyć na efektywną pomoc. Kontakt: e-mail fundacja@cigg.pl, tel. 22 827 1999.

• 13 września 2010
Gminne biblioteki i domy kultury z miejscowości liczących do 20 tys. mieszkańców mogą ubiegać się o dotacje w ramach programu Równać szanse Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności. W ramach tego programu Polska Fundacja Dzieci i Młodzieży ogłosiła rozpoczęcie Regionalnego Konkursu Grantowego na rok 2010. Celem programu jest wyrównywanie szans na dobry start w dorosłe życie młodzieży gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej z wsi i małych miast. O dofinansowanie do 7000 zł mogą ubiegać się organizacje pozarządowe zarejestrowane w formie stowarzyszeń i fundacji, gminne biblioteki i domy kultury, a także nieformalne grupy dorosłych, które chcą założyć organizację pozarządową. Projekty powinny zawierać elementy diagnozy lokalnego środowiska, włączać do działań młodzież i angażować partnerów m.in. organizacje pozarządowe, instytucje samorządowe, szkoły. Maja to być przedsięwzięcia rozpoczynające się najwcześniej 1 stycznia 2011 roku i trwać nie dłużej niż do 31 lipca 2011 roku. Termin nadsyłania wniosków mija 12 października 2010 r. Szczegółowe informacje, zasady konkursu, kryteria oceny projektów oraz dostęp do elektronicznego formularza wniosku znajdują się w internecie.

• 10 września 2010
Polskie Stronnictwo Ludowe zleciło ekspertyzę w celu zbadania czy nie występuje niezgodność z konstytucją propozycji tego ugrupowania aby przywrócić - możliwe do 31 grudnia 1998 r. (do końca kadencji 1994-1998 władz samorządowych) - łączenie mandatu we władzach samorządowych z mandatem posła lub senatora. Od trzech kadencji ograniczenie takie dotyczy to m.in. radnych, członków zarządu powiatu, województwa lub związku komunalnego, a także wójtów, burmistrzów oraz prezydentów miast, także ich zastępców. Obecnie w sytuacji gdy posłem lub senatorem zostaje wybrany urzędujący wójt, burmistrz lub prezydent miasta i wybiera on mandat w parlamencie konieczne są przedterminowe wybory w ciągu 90 dni od wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu w samorządzie. W przypadku radnych większych gmin, powiatów i województw zwolnione miejsca zajmują osoby z list wyborczych z wyborów samorządowych kolejne pod względem osiągniętego wyniku.

• 8 września 2010
Wydarzenie o dużej renomie w naszej części Europy, spotkanie wybitnych ekonomistów, przedsiębiorców, polityków i samorządowców - w Krynicy-Zdroju rozpoczęło się "XX Forum Ekonomiczne". W sesji inauguracyjnej uczestniczył prezydent RP Bronisław Komorowski. W tym roku na hasło przewodnie wybrano: Europa po Lizbonie - strategia dla przyszłości. Wśród blisko dwóch tysięcy uczestników i gości są czołowe postaci Unii Europejskiej: przewodniczący Parlamentu Jerzy Buzek, przewodniczący Komisji Europejskiej Jose Manuel Barroso, prezydenci, premierzy i ministrowe państw członkowskich, wybitni ekonomiści, finansiści, biznesmeni, działacze lokalni. W dziesięciu blokach tematycznych zaplanowano ponad 100 debat. Częścią "XX Forum Ekonomicznego" jest "Forum Regionów" dyskutujące m.in. na temat: Strategia "Europa 2020" a polityka spójności, "Forum Organizacji Pozarządowych", "Forum Inwestycyjne" zorganizowane w Tarnowie, "Forum Innowacji" - w Rzeszowie. Trzydniowe obrady i wiele nieformalnych spotkań przyczynią się do pełniejszej refleksji nad wspólnotą państw kontynentu, którą szef Komisji Europejskiej wyraził w słowach: Kryzys finansowy pokazał nam jak bardzo jesteśmy od siebie zależni w Europie i na świecie. Dług jednego kraju może mieć wpływ na całą Europę. Musimy myśleć globalnie.

• 6 września 2010
Minister rozwoju regionalnego Elżbieta Bieńkowska zapewniła, że rząd nie będzie szukać oszczędności w wydatkach na realizację inwestycji współfinansowanych ze środków europejskich. Na lata 2007-2013 Bruksela przyznała Polsce ponad 67 mld euro (ok. 276 mld zł); pieniądze te mogą być wydawane do 2015 roku. Plan resortu odzyskiwania środków z Komisji Europejskiej obejmuje cały wskazany - ponad pięcioletniego jeszcze - okres. Do tej pory zagospodarowana została niemal połowa wszystkich funduszy unijnych na lata 2007-2013; zakończono ponad 10 tysięcy projektów.

• 3 września 2010
Z badania CBOS zrealizowanego w sierpniu br. na reprezentatywnej grupie liczącej 986 dorosłych mieszkańców Polski udział w najbliższych wyborach samorządowych zapowiada dwie trzecie ankietowanych (66%), blisko połowa (46%) deklaruje, że na pewno pójdzie do urn. Z porównania badań wykonanych cztery lata temu i obecnie wynika prawie dziesięcioprocentowy wzrost zainteresowania wyborami samorządowymi. Ankietowani preferują kandydatów na radnych, wójtów, burmistrzów i prezydentów miast niezwiązanych z żadną partią czy ugrupowaniem politycznym (na ten temat bez odpowiedzi 26%); mniej więcej po równo rozłożyły się wypowiedzi na temat czy wole głosować na osobę obecnie sprawującą urząd wójta, burmistrza, prezydenta, czy na kogoś innego (bez odpowiedzi 28%).

• 2 września 2010
Porozumienie w sprawie głównych zasad Białowieskiego Programu Rozwoju dla gmin powiatu hajnowskiego, związany z poszerzaniem Białowieskiego Parku Narodowego, podpisali: minister środowiska, przedstawiciele Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska w Białymstoku, Białowieskiego Parku Narodowego oraz Lasów Państwowych, wójt gminy Narewka i starosta 1724 powiatu hajnowskiego. Odmówili podpisu: wójt gminy Białowieża, wójt gminy Hajnówka oraz marszałek województwa podlaskiego.

• 1 września 2010
1 września 1939 r. o świcie zachodni sąsiad Polski napadł na nasz kraj atakując z ogromna siłą z lądu, wody i powietrza. Kilkanaście dni później napadł na nas sąsiad wschodni wbijając broniącemu się Państwo nóż w plecy. Dwa przestępcze totalitaryzmy dokonały umówionego wcześniej rozbioru naszej Ojczyzny i przystąpiły do zbrodniczej eksterminacji ludności. Polska przez prawie sześć lat ludobójczej wojny nie skapitulowała. Powstało i działało bezprzykładne Państwo Podziemne. Za niezłomność i patriotyzm Polacy płacili najwyższą cenę, także przez dekadę po zakończeniu wojny (wtedy za sprawą sąsiada wschodniego). Wolność, niepodległość, suwerenność odzyskiwaliśmy dość długo; w pełnym wymiarze w roku 1989. Radykalnie zmieniły się też nasze relacje z sąsiadami. Dzisiaj należymy do jednoczącej się w spójności i pokojowej współpracy Europy.

poprzedni miesiąc   •••   następny miesiąc